درحالی که مقامهای آنکارا از تمایل برای عادیسازی روابط با دمشق خبر میدهند، اما روند کنونی حاکی از وجود اختلافات میان ترکیه و سوریه است.
به گزارش مشرق، «بشار اسد»، رئیسجمهور سوریه اخیرا امکان گفتوگوی مستقیم میان خود و «رجب طیب اردوغان»، رئیس جمهور ترکیه را رد کرد و گفت مگر اینکه نیروهای ترکیه از خاک سوریه خارج شوند.
رئیس جمهور سوریه، میگوید: هدف اردوغان از ملاقات با من مشروعیت بخشیدن به اشغالگری ترکیه در سوریه است.
رئیس جمهور ترکیه پیش از این بارها اعلام کرده بود که آماده گفتوگو با همتای سوری خود است، اما بدون هیچ پیششرطی مبنی بر خروج نیروهای نظامی ترکیه از سوریه.
وجود اختلافات میان آنکارا و دمشق از سالها قبل
تلخی در روابط دوجانبه این دو همسایه از زمان آغاز بحران سوریه در مارس ۲۰۱۱ وجود داشته است.
ترکیه بزرگترین متحد نظامی و سیاسی معارضان سوری بوده است.
آنکارا هنوز آخرین سنگر تحت کنترل معارضان را در استان ادلب، در شمال غربی سوریه در اختیار دارد.
ترکیه همچنین از سال ۲۰۱۱ پایگاه اصلی گروههای معارض دولت سوریه بوده است.
در حالی که ترکیه تنها کشور خارجی نیست که در سوریه مداخله کرد، اما قطعا اولین و برجستهترین آنها بوده است.
مداخله ترکیه در ماه می ۲۰۱۱ تنها ۲ ماه پس از آغاز بحران در سوریه نمایان شد.
دولت ترکیه نشستی را در استانبول از گروههای معارض سوری تشکیل داد تا درباره نحوه اجرای تغییرات در این کشور گفتوگو کنند.
در جولای ۲۰۱۱، ترکیه شروع به استخدام نظامیانی برای جذب در گروههای تروریستی با هدف استفاده از زور برای سرنگونی دولت سوریه کرد.
در آن زمان آنکارا تصور میکرد که دولت سوریه ظرف چند هفته سقوط خواهد کرد.
دمشق بر این باور است که اگر آنکارا در زمان آغاز بحران در این کشور مداخله نظامی و سیاسی نمیکرد، سوریه با خسارات ناشی از تقریباً یک دهه بحران روبرو نمیشد.
ادامه اختلافات با وجود دیدار مقامهای ترکیه و سوریه
وزیران خارجه و دفاع هر ۲ کشور اخیراً با یکدیگر دیدار کردهاند، اما به نظر میرسد هیچ پیشرفت قابل توجهی در مسیر آشتی حاصل نشده است.
اگرچه دولت ترکیه مدتهاست که درخواستهای خود را برای تغییر دولت در سوریه متوقف کرده، اما روابط آنکارا و دمشق هنوز تحت سلطه جنگ نیابتی و بیاعتمادی عمیق است.
به نظر میرسد که دولت دمشق تاکنون هیچ فایدهای در گفتوگوهای سطح بالا با آنکارا نمیبیند.
همچنین، سوریها و ترکیهایها منافع متضادی در چشمانداز سیاسی سوریه دارند.
اظهارات اردوغان مبنی بر عادیسازی روابط و اینکه ترکیه قادر به بازگرداندن میلیونها پناهجوی سوری ساکن در این کشور خواهد بود، مطرح شد؛ در نتیجه این اظهارات اردوغان را به عنوان رئیس جمهوری به تصویر میکشد که ممکن است تغییر واقعی ایجاد کند.
آنکارا همچنین تمایل دارد این گونه نشان دهد که ممکن است با دمشق برای تسریع خروج نیروهای آمریکایی از شمال شرق سوریه و محدود کردن گروههای مخالف دولت دمشق همکاری کند.
دولت سوریه با رویکرد ترکیه درباره کردها موافق نیست و دمشق در مقایسه با ترکیه خصومت کمتری با کردهای ساکن در سوریه دارد.
دولت سوریه معتقد است که هر چه بیشتر منتظر بمانند، اهرم فشار آنها در برابر ترکیه قویتر میشود، زیرا اکنون آنها از فشارهای دیپلماتیک رهایی یافتهاند.
دمشق با موفقیت صبر خود را حفظ کرد و در نهایت شاهد فروپاشی فشارهای منطقهای و جهانی و از هم پاشیدگی ائتلافهای خارجی بود.
پس از سنجش همه این پویاییها، رئیس جمهور سوریه پیش شرطهایی را برای پیشبرد طرح آشتی ارائه کرده است.
این ۲ رویکرد کاملاً متفاوت آنکارا و دمشق، شکاف گستردهای را بین ۲ طرف ایجاد کرده است.
ترکیه نمیتواند خواستههای سوریه را در کوتاه مدت برآورده کند و بنابراین آنکارا اصرار دارد که مذاکرات آشتی بدون هیچ پیششرطی آغاز شود.
منبع: مشرق نيوز