ماه مهر نزدیک است و با حضوری شدن مدارس، تب خرید لوازم‌التحریرگرم شده اما قیمت‌های بالای نوشت‌افزار سبب شده تا خانواده‌ها مجبور شوند، مبلغ زیاد و قابل توجهی را برای تهیه آن کنار بگذارند، موضوعی که منجر به قرار گرفتن والدین در روزهای پرتنش با رسیدن بوی ماه مهر شده است.
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین استان سمنان ،این ماه همیشه مشامت پر می‌شود از بوی کیف، کتاب، دفتر نو و ذوق باز شدن مدارس در وجودت جان می‌گیرد؛ حالا فرقی نمی‌کند کلاس اول دبستان باشید یا سال‌ها از دوران مدرسه‌تان گذشته باشد. شاید این روزها برای بچه‌های محصل روزهای خوبی باشد، چون با پدر و مادرشان راهی نمایشگاه‌ها و مغازه‌های نوشت‌افزار می‌شوند تا لوازم مورد نیاز یک سال تحصیلی‌شان را تهیه کنند.
امسال بعد از پایان تعطیلی‌ها و بازگشایی مدارس، مردم نسبت به خرید و تهیه لوازم‌التحریر شور خاصی دارند، در حالی که در زمان مراجعه به بازار و برخورد با قیمت‌ها گاهاً با خرید اقلام ضروری و شاید دست خالی به خانه برگردند؛ این در حالی است که تا چند سال قبل چون اجناس ارزان‌تر بود، خانواده‌ها آن چنان رقمی برای خرید لوازم‌التحریر در نظر نمی‌گرفتند، اما در این چند سال اخیر با وجود افزایش قیمت‌ها، خانواده‌ها برای خرید لوازم التحریر باید یک بودجه‌ای خاص کنار بگذارند و به همین خاطر خرید لوازم‌التحریر برای قشر متوسط و رو به پایین جامعه مشکل شده است.
همیشه در آستانه مهر ماه تقاضا برای خرید لوازم‌التحریر افزایش می‌یابد و مردم درصدد تدارک آغاز مدرسه‌ای خاطره انگیز برای فرزندان هستند. در سال‌های اخیر بروز برخی آشفتگی‌ها و التهابات در بازار و نوسان قیمت، شیرینی این ایام را بر کام عده‌ای از مردم تلخ کرده و روزهایی پر تنش و پر اضطرابی را برای مردم رقم زده است؛ کودکانی که هنوز معنی تورم، گرانی، بی پولی را نمی‌فهمند و تنها چیزی که توجه‌شان را جلب می‌کند زیبایی و تنوع لوازم التحریر موجود در بازار است؛ این روزها همه خانواده‌هایی که فرزند دانش‌آموز دارند از هزینه‌های بالای تحصیل فرزندان خود سخن می‌گویند.
در این گزارش به سراغ پدران و مادرانی رفتیم که قرار است برای فرزندان خود برای سال تحصیلی جدید لوازم‌التحریر تهیه کنند و در مقابل آن نیز فروشندگان لوازم‌التحریر هستند که نظرات آن‌ها را هم از وضعیت بازار جویا شدیم.
خانمی از روزهای تحصیل خودش می‌گوید که آن زمان مدرسه بابت ثبت‌نام از ما، تنها پول بیمه می‌گرفت و پدر و مادرها نگرانی بابت شهریه‌های آن چنانی نداشتند.
همه خاطراتش را یک به یک به یاد دارد و از خانواده‌هایی حرف می‌زند که دست کم سه چهار دانش‌آموز مدرسه‌ای در پایه‌های مختلف تحصیلی داشتند و خرج مدرسه هیچ وقت دغدغه‌شان نبود و امروز، اما تعداد دانش‌آموزان خانواده‌ها اگر چه به کمتر از نصف کاهش یافته، اما خرج و هزینه تحصیل‌شان چند برابر است.
وی ادامه می‌دهد: آن روزها مانتو شلوار خواهر بزرگتر که کوچک می‌شد، به خواهر کوچک‌ترمی رسید تا سال بعد از آن استفاده کند، اما این روزها دیگر نمی‌شود که ارثیه تحصیلی از بزرگتر به کوچکتر برسد، لباس فرم اختصاصی این اجازه را نمی‌دهد.
یکی از شهروندان که به همراه دو دختر نوجوانش برای خرید لوازم‌التحریر به فروشگاه مراجعه کرده بود، می‌گوید: قیمت‌ها به شدت بالا رفته است و واقعاً قدرت خرید ما پایین آمده است.
وی با اشاره به اینکه ۳ فرزند دانش‌آموز دارم، گفت: تمام سعی من این است که بتوانم وسایل و اقلام ضروری را تهیه کنم که فرزندانم در شروع سال تحصیلی از مدرسه جا نمانند.
مادر دیگری می‌گوید: بعد از این چند سالی که مدارس تعطیل بودند، امروز با حضور در بازار برای تهیه لوازم‌التحریر پسرم به شدت جا خوردم، قیمت ها در مقایسه با سال گذشته حدود ۶۰ تا 80 درصد و حتی بالای 100 درصد گران‌تر شده است.
وی گفت: قیمت ها در فروشگاه‌های مختلف معمولا ًمتفاوت است و این قضیه نیز باعث سردرگمی مردم می شود.
یکی از فروشندگان لوازم التحریر در سمنان با انتقاد از اینکه بعضی از مدیران پیش‌دبستانی‌ها و مهدهای کودک لوازم‌التحریر دانش‌آموزان را تهیه و اقدام به فروش می‌کنند، گفت: این امر سبب شده فروشندگان که یک سال تلاش کردند و عوارض، مالیات، خدمات و بیمه پرداخت کرده‌اند، نتوانند آن طور که باید فروش داشته باشند.
تقوی ادامه داد: مدیران مهدهای کودک و پیش‌دبستانی‌ها به جای اینکه کار اقتصادی کرده و خودشان اقدام به فروش لوازم‌التحریر کنند، اجازه دهند این قشر که ۲ سال و نیم انتظار کشیدند که مدارس بعد از کرونا باز شود، فروش داشته باشند.
وی با بیان اینکه قدرت خرید مردم پایین است و فروشندگان لوازم‌التحریر از خرید مردم راضی نیستند، تصریح کرد: شغل لوازم‌التحریر یک شغل فصلی است و در سال یک تا دو بار مردم خرید می‌کنند و در مقابل فروشگاه‌های زنجیره‌ای اقدام به فروش نوشت‌افزار می‌کنند و سبب شده صنف لوازم‌التحریرفروش به دلیل نداشتن فروش لازم در رکود به سر ببرند.
تقوی خاطرنشان کرد: باز هم از خانوده‌ها درخواست دارم از فروشگاه‌های محله خرید کنند، چرا که خرید از آن اقتصاد یک خانواده را می‌چرخاند و با همین خرید کمک می‌کنیم که مغازه خود را تعطیل نکند و کسب و کارش ادامه داشته باشد.
یکی از فروشنده‌های دیگر لوازم‌التحریر می‌گوید: به دلیل قیمت گران اجناس، خانواده‌ها توان خرید ندارند و به ناچار لوازم‌التحریر ارزان و بی‌کیفیت خریداری می‌کنند و برخی از والدین فقط اجناس را قیمت می‌کنند.
محمدی یکی از فروشندگان لوازم التحریر گفت: قیمت‌ها در مقایسه با سال تحصیلی گذشته افزایش پیدا کرده و در مقابل قدرت خرید مردم کاهش پیدا کرده است.
وی با بیان اینکه خانواده‌ها تنها ترجیح می‌دهند که اقلام ضروری و در حد نیاز خریداری کنند و استقبال خاصی از وسایل فانتزی نمی‌شود، افزود: در 3 سال گذشته با شیوع بیماری کرونا، صنف لوازم‌التحریر تقریبا ًتعطیل شد، الان بعد از این ایام و بازگشایی مدارس، افزایش قیمت بیش از حد لوازم سبب شده که سود کمی برای فروشنده باقی بماند.
مهم‌ترین ملزومات تحصیل کیفی است که در آن دانش‌آموزان وسایل خود را در آن قرار می‌دهند؛ کیف‌ها در بازار شکل و شمایل و قیمت‌های مختلفی دارد تا بتواند تمام سلیقه‌ها را در برگیرد؛ کیف‌هایی که در بازار موجودند حداقل بین 400 تا یک میلیون تومان است.
دفتر نیز جزو جدایی‌ناپذیر سال جدید است، دفترهای نویی که قرار است در آن‌ها تکالیف نوشته شود؛ تعداد دفترها نیز بسته به اینکه در چه مقطع تحصیلی‌اند متفاوت است؛ از ۵ تا ۱۵ دفتر می‌تواند متغیر باشد؛ دفترها هم ۵۰، ۸۰، ۱۰۰، ۲۰۰ برگ هستند که از قیمت‌های مختلفی برخوردار هستند. هر چه جنس کاغذها، تعداد برگ‌ها، نوع جلد، سیمی بودن و ته چسب بودن آن‌ها متفاوت‌تر باشد قاعدتاً قیمت آن بالاتر خواهد رفت.
لباس فرم در مقطع ابتدایی نیز بستگی به سن و جثه دانش‌آموز قیمت آن افزایش پیدا می‌کند.
باید به کوله‌پشتی، دفتر و مداد ده‌ها وسیله دیگر همچون تراش، چسب، مدادرنگی، شابلون، انواع خط‌کش، ماژیک و در کنار آن سرویس مدرسه، شهریه و هزینه‌های دیگر را نیز اضافه کرد.
محمدی یکی از فروشندگان لوازم‌التحریر نیزبا بیان اینکه قیمت‌ها نسبت به سال قبل دقیقاً سه برابر شده است، می‌گوید: ما مغازه‌دارها از خدایمان است که اقلام را ارزان بخریم تا ارزان هم بفروشیم اتفاقاً اگر ارزان شود ما هم فروش بیشتری داریم و ازآنجاکه این صنف سودش در فروش بالا است، درنتیجه زندگی ما هم بهتر می‌شود اما باید چه کار کرد؟ من هم وقتی دفتر 50 هزارتومانی را می‌فروشم دوباره باید 53 هزار تومان پول نقد بدهم و جایگزینش را بخرم تا مغازه خالی نشود برخی مدام به ما توهین و بی‌انصافی را در حقمان تمام می‌کنند.
وی می‌گوید: برای رفاه حال مردم به‌خصوص قشر متوسط به نظر می‌رسد لوازم‌التحریرفروشان می‌توانند بسته‌هایی درست کنند شامل دو دفتر معمولی ساده، دو خودکار، دو مداد، یک جامدادی پارچه‌ای ساده، چند متر پلاستیک و چسب جلد، یک مدادتراش و … و آن را با کمترین سود به عرضه رساند. شاید بتوان کمکی به قشر متوسط کرد. پیشنهاد من به همکارانم این است.
این کاسب می‌گوید: موضوع دوم این است که کالاهای ایرانی باکیفیت عالی هم‌اکنون تولیدشده و با نازل‌ترین قیمت‌ها در بازار هستند. خانواده‌ها می‌توانند به‌جای خرید یک دفترخارجی همان دفتر را به قیمت پایین تر از جنس ایرانی داشته باشند.
یک بانوی سمنانی که از یک مغازه لوکس برای فرزندش کیف خریده نیز، می‌گوید: من دوست دارم همیشه یکسر و گردن بچه‌هایم از بقیه بالاتر باشند چراکه در اعتمادبه‌نفس و درنتیجه هوششان تأثیر دارد وقتی بچه همه‌چیزش کامل باشد رغبت بیشتری به نوشتن، درس خواندن و درنتیجه حضور در مدرسه دارد، وقتی همه‌چیز را از بهترین نوع داشته باشد قطعاً یادگیری بهتری هم خواهد داشت چراکه خود را در کلاس نسبت به بقیه کمتر نمی‌بیند.
وی می‌افزاید: به نظر من این‌ها هزینه نیست سرمایه‌گذاری بر روی بچه‌ای است که پس‌فردا دانشگاه‌های بهترین شهرهای کشور منتظر او هستند حال که امکانات آموزشی در شهرستان‌ها کم است بهتر است امکانات را در حد توان تهیه کرد. برای مثال دختر بزرگم امسال سال هفتمی است و من از همین امسال برایش در دو درس ریاضی و زبان معلم خصوصی هم گرفته‌ام که از روز اول سال تحصیلی درس‌ها را بازهم با او مرور کند البته آن دوتای دیگر کوچک هستند و برایشان زود است.
از او درباره خرید کالای ایرانی می‌پرسم و می‌گوید: در میان اقلامی که خریده‌ام کالای ایرانی هم هست مشکلی با کالا ندارم چراکه نهایتاً حتی یک ماه هم که کار کند باز مجبورم برایشان یک‌چیز جدیدتر بخریم شش ماه هم که کار کند باز مجبوریم لذا استفاده از لوازم‌التحریر و لباس و … برای بچه‌ها به‌خصوص در سن رشد یک روند دایره‌وار چرخشی دارد.
امروز مشکل اصلی تولیدکننده ایرانی فقدان تنوع و نبود رقابت است که سبب می‌شود تا دانش آموزان و خانواده‌ها در میان طرح‌ها و رنگ‌های متنوع اقلام خارجی سرگردان بمانند.
یک کارشناس تکنولوژی آموزشی نیز گفت: متأسفانه کالاهای خارجی فقط اسم دارند و فاقد استاندارد هستند تا جایی که برخی از آن‌ها حتی مضر هم تلقی می‌شوند برای مثال خط‌کشی‌های فلزی که با آن‌ها به شکل دستبند خم می‌شوند و شبیه لوله می‌شوند و باز با فشار دست صاف‌شده و نقش خط کش را بازی می‌کنند اگر خدایی ناکرده برحسب یک شوخی این خط‌کش‌ها دور گردن یک بچه قرار گیرند فاجعه می‌آفرینند.
علی‌رضا عرب می‌افزاید: موضوع بعد اینکه لوازم‌التحریر خارجی غالباً دست بر روی الگوهایی می‌گذارد که برای نسل نوپای ما خوب نیست ابرقهرمان‌ها و نمادهای غربی که تا حدی افراطی جلو رفته و حتی در برخی کارتون‌ها تا به رخ کشیدن بدن عریان یک دختر جوان هم پیش می‌روند که اصلاً استفاده از آنان جایز نیست.
وی می‌افزاید: امروز مشکل اصلی تولیدکننده ایرانی فقدان تنوع و نبود رقابت است که سبب می‌شود تا دانش آموزان و خانواده‌ها در میان طرح‌ها و رنگ‌های متنوع اقلام خارجی سرگردان بمانند لذا باید بازار لوازم‌التحریر را نیز رقابتی کرد تا کیفیت و تنوع ارتقا یابد.
عضو سابق اتحادیه لوازم‌التحریرفروشان نیز می‌گوید: در بحث گرانی و رفتن مردم به سمت کالای لوکس به نظر می‌رسد فروشندگان که آخرین حلقه و فقط عرضه‌کننده هستند، گناهی ندارند آن‌ها باید برای مشتریان هر نوع جنسی که می‌خواهند را فراهم آورند.
عباسی می‌گوید: دراین‌بین اما دو گروه مقصر هستند نخست نظام آموزشی که دانش آموزان را مصرف‌گرا بار آورده و دوم تولیدکنندگان داخلی که نه به اجناسشان تنوع می‌بخشند و نه حاضر هستند تا نیازسنجی کنند و بدانند مردم چه چیزی را می‌خواهند نهایت ابتکار یک تولیدکننده این است که در بازار رفته و ببیند کدام کالای خارجی بیشتر خریداری می‌شود و برود مانند همان را تولید کند.
وی می‌افزاید: متأسفانه امروز سیستم آموزشی نادرست ما سبب پیدایش نسلی مصرف‌گرا شده که هیچ تولیدی ندارند همه‌چیز برایشان آماده و مهیا شده و حتی برای پاسخ به سؤالاتشان هم به دیگران و ابزارهایی چون رایانه و گوگل و … وابسته هستند، این نسل دوست دارد به‌سرعت همه‌چیز را به دست بیاورد و به‌سرعت از پس موانع و سؤالاتش بگذرد.
عباسی ادامه می‌دهد: روی دیگر این سکه والدین هستند که معمولاً این روزها دهه ۵۰ و شصتی هستند که فرزندان آن‌ها در مدارس ثبت‌نام می‌شوند دقیقاً همان نسلی که سختی‌ها را چشید، دفتر مشق‌های کاهی را دید و حالا نمی‌خواهد فرزندش آن شرایط را تجربه کند در نتیجه حتی با قرض و وام هم حاضر است بهترین‌ها را به فرزند مصرف‌گرای خویش بدهد که هر دو رویه اشتباه است.
از او که دبیر جامعه‌شناسی دبیرستان هم بوده درباره راه میانه می‌پرسم و می‌گوید: باید راهی میانه را جست ابتدا باید سرعت مصرف‌گرایی را کنترل کرد دوم باید راهی یافت که نه اقلام گران و لوکس آن‌چنانی و نه اجناس بی‌کیفیت ایرانی بلکه یک حد معقول از مخارج تحصیلی را محاسبه و بر روی خط تعقل حرکت کرد. از سوی دیگر نهادهای فرهنگی و آموزش‌وپرورش که گویی دو دهه در خواب بوده و مقصر پرورش این نسل است، فعالیتشان را بیشتر کنند.
رکود بازار به علت مسافرت‌های پایان تابستان
یکی از فروشندگان لوازم‌التحریر سمنان، بازده زمانی خرید خانواده‌ها را ابتدای شهریورماه برشمرد و در ادامه علت رکورد بازار فروش لوازم‌التحریر در روزهای منتهی به بازگشایی مدارس را مسافرت‌های پایان شهریورماه خانواده‌ها و پیاده‌روی اربعین عنوان کرد.
وی در واکنش به اعلام ممنوعیت فروش طرح‌های والت‌دیزنی و کارتونی از طرف رئیس اتحادیه نوشت‌افزار تهران اظهار داشت: خرده‌فروشان در این موضوع هیچ اختیاری ندارند و کلیه اجناس خریداری شده از شرکت‌های تولیدی تهران بدون نظر خریدار فقط با ارائه تعداد مدنظر بدون درخواست طرح خاصی است.
یکی دیگر از فروشندگان لوازم‌التحریر، علت رکود بازار را ناتوانی مردم در خرید عنوان کرد و در ادامه از مسئولین مدارس خواست از گرفتن لیست لوازم غیرضروری دانش‌آموزان جهت تهیه توسط خانواده‌ها چشم‌پوشی کنند.
وی در پاسخ به سؤال ممنوعیت فروش کالا با طرح‌های والت‌دیزنی و کارتونی از طرف رئیس اتحادیه نوشت‌افزار تهران بیان کرد: بدون اجرای برنامه‌های فرهنگی پی‌درپی و مستمر دانش‌آموزان از این طرح استقبال نخواهد کرد.
کمبود زیرساخت‌های فرهنگی در ارائه طرح‌های ایرانی
رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم‌التحریر سمنان با اشاره به اینکه بازار فروش لوازم‌التحریر در روزهای پایانی شهریورماه و با نزدیک‌شدن بازگشایی مدارس نسبت به سال گذشته در حالت رکود است، گفت: اقلام موردنیاز دانش‌آموزان طی دو ماه گذشته افزایش قیمتی نداشته است.
محمدباقر فولادی افزود: پایین‌بودن توان مالی مردم، ارائه‌نشدن کتاب‌های درسی، مسافرت خانواده‌ها و پیاده‌روی اربعین علت کاهش خرید اقلام است.
وی کالاهای اساسی لوازم‌التحریری موردنیاز دانش‌آموزان باتوجه‌به عرضه و تقاضا را در سطح مطلوبی بیان کرد.
فولادی در زمینه استقبال دانش‌آموزان از کالا با تصاویر و نمادهای ایرانی، اظهار کرد: نه‌تنها تبلیغ مناسبی از طرف مسئولین صورت نگرفته است؛ بلکه جایگزین‌های مناسبی جهت استفاده و جلوگیری از طرح‌های والت‌دیزنی و کارتونی ارائه نشده است.
وی درخصوص اعلام و ممنوعیت استفاده از طرح‌های والت‌دیزنی در لوازم‌التحریر دانش‌آموزان، افزود: این محدودیت‌ها نیاز به بررسی و رفع ایرادات و مشکلات در این زمینه خواهد داشت.
رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم‌التحریر سمنان در ادامه از مسئولین مدارس خواست که به دلیل مشکلات مالی جامعه از خواستن لیست اقلام غیرضروری دانش‌آموزان خودداری کنند.
فولادی در پایان نسبت به معرفی و تأکید مسئولین مدارس جهت خریداری لوازم‌التحریراز کتاب‌فروشی معیّن انتقاد کرد و از خانواده‌ها جهت مخالفت با نوع مدیریت را خواستار شد.
کودکان‌مان را با فرهنگ صرفه‌جویی و مصرف درست آشنا کنیم
اگر به همین چند سال پیش نگاهی بیندازیم، متوجه می‌شویم در سال‌های نه چندان دور خبری از این‌همه لوازم‌التحریر و اسباب مدرسه متنوع نبود؛ این دفتر و مدادهای رنگارنگ با شکل‌ها و طرح‌های گوناگون و جذاب برای دانش‌آموزان، با حضور شخصیت‌های کارتونی روی جلد که باید با این تفکر روی دفترها نقش بسته باشد که بچه‌ها را تشویق کند تا بهتر و بیشتر درس بخوانند.
شاید بچه‌های امروز باور نکنند در دوره تحصیل پدر و مادرهایشان همه مدادها ساده بود و مشکی و دفترها هم فقط چند طرح محدود داشت و اگر می‌خواستی تنوعی ایجاد کنی یا صبح که خواب‌آلود راهی مدرسه می‌شدی دفتر مشق را با انشاء اشتباه نگیری، استفاده از کاغذ کادوهای مختلف بهترین راه‌حل بود.
این روزها اما شرایط تغییر کرده است، اگر سری به فروشگاه‌های لوازم‌التحریر بزنید، فرق هم نمی‌کند در کدام قسمت شهر باشید، انواع مختلف کیف، دفتر، مداد، تراش، پاک‌کن را خواهید دید؛ البته این را هم نباید فراموش کرد که این لوازم خوش آب و رنگ، قیمت‌های متفاوتی هم دارد؛ قیمت‌هایی که گاه تفاوت‌شان از زمین تا آسمان است.
۱۰ سال قبل، در این بازار، وسایلی برای رفع نیاز افراد به فروش می‌رسیدند، اما الان درگیر مصرف‌زدگی و فروش وسایل فانتزی، رنگ و لعاب‌دار و پر زرق و برق شده است.
گاهی در این شلوغی‌ها بد نیست تلنگری هم به خودمان بزنیم و یادمان بماند که کودکان‌مان را با فرهنگ صرفه‌جویی و مصرف درست آشنا کنیم، قدیمی‌ترها این را بهتر بلد بودند همان‌هایی که دفترهای با برگ‌های نانوشته را برای سال بعد فرزندان‌شان نگه می‌داشتند.
اما هر ساله با آغاز سال تحصیلی، شاهد افزایش قیمت در برخی اقلام پرمصرف از جمله لوازم‌التحریر، کیف و کفش و پوشاک مورد نیاز دانش‌آموزان هستیم که به منظور کنترل بازار و مقابله با افزایش بی رویه قیمت نیاز است گشت‌های نظارتی تعزیرات حکومتی در این ایام افزایش پیدا کند.
۴۶
منبع: خبرآنلاین