داینامومتر DYNAMOMETERنام دستگاهی است که توان و گشتاور خودرو را اندازه گیری می‌کند. در صنعت اتومبیل برای سنجش توان خروجی وسایل نقلیه، تنظیمات خودرو و تیونینگ از دستگاهی به نام داینامومتر و تست سنجش داینو بهره گرفته می‌شود.
در حال حاضر دو نوع داینو به نام‌های اصلی داینوی شاسی CHASSIS DYNO و داینوی پیشرانه ENGINE DYNO وجود دارد که کاربری‌ها و اهداف متفاوتی را دنبال می‌کنند. در واقع داینوی شاسی قدرت اتومبیل را از چرخ‌ها می‌خواند و داینوی پیشرانه؛ قدرت را به صورت مستقیم از پیشرانه و میل لنگ می‌خواند. لازم به ذکر است که داینوی شاسی به علت اتلاف توان و انرژی؛ توان موتور را حدودا 15 درصد کمتر از داینوی موتور نشان می‌دهد. در نوشتار پیش‌رو به جستجوی پاسخ‌های درست و کاربردی برای پرسش داینو چیست؟ و کاربردهای آن کدام است؟ یا چه اهمیتی دارد؟ و پرسش‌هایی از این دست می‌پردازیم.
همچنین اگر قصد خرید داینو را دارید به لینک زیر مراجعه کنید :
داینو چیست؟
دستگاه داینو یا تست داینو چیست؟ داینو تستی برای اندازه‌گیری ریمپ ایسیو، سنجش میزان گشتاور، قدرت اسب، توان موتور، دور موتور، توان ترمزی و پاره‌ای از کمیت‌های از این دست در یک موتور دوار است. اساسا از طریق تست داینو می‌توان به محاسبه و سنجش نیروی گشتاور و دور موتور خودرو پرداخت و میزان قوه اسب آن‌را محاسبه کرد. این تست برای اندازه‌گیری بیشینه قدرت سر چرخ‌های خودروها و موتورسیکلت‌ها انجام شده و ملاک سنجش مناسبی محسوب می‌شود. تعیین قوه اسب خودرو از طریق قرارگیری آن بر روی یک غلطک و به گردش درآوردن چرخ‌ها تا محدوده خط قرمز در دنده یک و دنده دو امکان‌پذیر است. از تست داینو علاوه بر موارد ذکر شده جهت سنجش صحت عملکرد موتورها و گیربکس‌های خودرو نیز استفاده می‌شود. در هر صورت کاربرد دستگاه تست سنجش داینو در بررسی عملکردهای خودرو بسیار زیاد است.
به طور مثال داینامومتر در مصارفی همچون کالیبراسیون موتورهای خودرو و یا کنترل‌گرهای موتور مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین از این دستگاه برای بررسی‌های بسیار دقیق در حوزه رفتارهای احتراقی در خودروها استفاده می‌شود. در نهایت اطلاعات دریافت شده از دستگاه داینو به صورت گراف‌هایی که توسط کارشناسان خودرو قابل فهم و بررسی هستند ارائه می‌شود.
داینو چیست؟
روش کار با DYNAMOMETER
همان‌طور که پیش‌تر هم اشاره شد برای انجام تست داینو؛ خودرو به شکلی کاملا مهار شده بر روی یک غلطک بزرگ قرار داده می‌شود. سپس از طریق تسمه‌ها یا طناب‌های مخصوص به اندازه کافی در جای خود مهار و محکم می‌گردد. در صورتی که مهار کردن خودرو با دقت کافی انجام نشود؛ امکان جهش ناگهانی آن در سرعت‌های بالا از جای خود وجود دارد که قطعا بسیار خطرآفرین و مرگبار خواهد بود. بعد از کسب اطمینان کافی از مهار مناسب خودرو؛ راننده در پشت رول نشسته و سعی می‌کند با فشار پا بر روی پدال گاز؛ خودرو را به سمت جلو هدایت نماید. لازم به ذکر است که در مرحله اول؛ خودرو با دور موتور پایین مورد سنجش قرار گرفته و میزان پایداری موتور خودرو و وضعیت آن بررسی می‌گردد.
در مرحله دوم بیشترین میزان فشار به موتور وارد می‌شود و سایر پارامترهای مهم در این خصوص؛ در این مرحله به دست می‌آید. با انجام این مراحل می‌توان کامل‌تر به این پرسش که داینو چیست؟ پاسخ داد. تست داینو در واقع به حالتی گفته می‌شود که موتور خودرو در حالی‌که با دستگاه خاصی مهار شده است و مقاومت کنترل شده‌ایی در مهار آن دخیل است با نیروی خودش در حال کار است؛ لذا در این حالت اشکالات موتور به صورت ریزبینانه‌ای قابل شناسایی و رفع می‌گردد.
تست داینو چیست؟
انواع داینو
بر اساس نوع خودرو و نوع دستگاه داینامومتر نوع داینو تعیین می‌شود؛ بر این اساس در حال حاضر دو نوع سنجش داینویی وجود دارد:
- داینو بر اساس خودرو: شامل داینومتر خودروهای سبک یا سواری، داینومتر خودروهای سنگین، داینومتر موتور سیکلت
- داینو بر اساس عملکرد دستگاه: شامل داینومتر شاسی، داینومتر موتور، داینومتر الکتریکی و داینومتر هیدرولیکی
سنجش داینو چگونه است؟
اهمیت تست DYNO
اهمیت کاربری تست داینو چیست؟ پاسخ به این سوال در اهمیت مواردی که در ادامه آورده می‌شود بسیار مشهود است؛ ضمنا کارشناسان حوزه مکانیک خودرو یا تیونینگ تاکید دارند که انجام تست داینو بعد از مدت زمان دو سال از استفاده یا پس از طی 48000 کیلومتر برای مالکان خودرو ضرورت دارد. زیرا این اطمینان حاصل می‌گردد که وضعیت اجزا و بخش‌های مختلف خودرو به چه صورتی است. همچنین در طی انجام این تست؛ عیوب موجود در شمع‌ها، نواقص مربوط به احتراق و راه‌اندازی موتور شناسایی و رفع می‌گردند. اهمیت و ضرورت استفاده از داینو در موارد ذیل بیشتر است:
- شناسایی مشکلی در موتور خودرو بدون تصادف و خرابی در جاده
- شناسایی عملکرد اولیه موتور پیش از نصب هر قطعه
- تست موتور تازه بازسازی شده بلافاصله بعد از نصب و بررسی نحوه عملکرد آن
- مناسب برای سنجش وضعیت خودروهای با عملکرد یکنواخت
- بهبود عملکرد موتور، گشتاور، شتاب و مصرف سوخت در خودروها
سنجش داینو برای موتورسیکلت
نکات مهم هنگام کار با دستگاه DYNO
در زمان استفاده از دستگاه داینو برای انجام سنجش‌های مورد نظر در خودروها؛ رعایت نکاتی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود الزامی است:
- قرارگیری چرخ‌ها در وضعیت بالانس
- تنظیم بودن باد لاستیک‌ها
- تنظیم بودن دقیق موتور خودرو از نظر هوا رسانی، سوخت رسانی، جرقه و کمپرس موتور
- تنظیم بودن زاویه فرمان خودرو
- بکارگیری فن خنک‌ساز به منظور ممانعت از افزایش دمای داخلی موتور
کلام پایانی
در مقاله پیش‌رو تحت عنوان داینو چیست؟ به معرفی تست داینو و عملکردهای آن پرداختیم و نکات قابل توجه در زمان تست را مورد بررسی قرار دادیم. از آن‌جایی‌که دستگاه‌های سنجش داینو در ایران بسیار گران قیمت هستند؛ تعداد مراکز انجام این تست در ایران زیاد نیست. از همین‌رو فقط مراکز بسیار تخصصی و حرفه‌ای این کار را انجام می‌دهند. لذا در حال حاضر انجام این تست در ایران برای همه خودروها اجباری نشده است. در پایان لازم است به این نکته اشاره کنیم که بهتر است که خریداران خودرو برای اطلاع از وضعیت خودرو؛ پیش از انجام معاملات خرید و فروش این تست را انجام دهند. زیرا هر گونه رفتار غیر معمول و غیر طبیعی در موتور خودرو در زمان تست داینو شناسایی می‌شود که این امر پیش آگهی بروز مشکلاتی پر هزینه در آینده نزدیک است.
منبع: دنیای خودرو