خبرگزاری فارس استان کردستان؛ در طول 50 سال اخیر به واسطه بی‌تدبیری دولت‌ها، و ورود انواع ماشین‌الات تکنولوژیک در برداشت آب‌های زیرزمینی، کشورها با سرعتی چشمگیر شاهد فرو رفتن عمق آب‌ها، خشکیدن چشمه‌سارها، قنوات، رودها، دریاها و دریاچه‌ها بوده‌اند تا جایکه کمتر کشوری را می‌توان یافت که طعم تلخ بحران آب را نچشیده باشد.
ایران به دلیل قرار گرفتن روی کمربند خشک زمین با فقر آبی درگیر است و این بحران را می‌توان با تمام وجود حس کرد، هر سال به ویژه با شروع تابستان چالش‌های آبی در کشور و به تبع آن در کردستان اوج می‌گیرد.
شاید باورش کمی سخت باشد، اما این واقعیت مهم و اساسی وجود دارد که کردستان استانی سرسبز و گردشگرپذیر با کمبود آب آشامیدنی مواجه است، مشکلی که در دولت سیزدهم به صورت ویژه دیده شد و با درک این موضوع مهم و اساسی و با هدف رفع مشکلات فراروی در این بخش، آستین همت را بالا زد تا با تسریع در روند آبرسانی به شهرها و روستاها در قالب اجرای طرح‌های مختلف از جمله طرح‌های محرومیت‌زدایی، این استان را از تنش آبی نجات دهد.
توسعه زیرساخت‌های صنعت آب و فاضلاب، اجرای طرح محرومیت‌زدایی با هدف آبرسانی به روستاهای کم برخوردار، تخصیص اعتبارات و استفاده از ظرفیت خیران برای احداث مجتمع‌های آبرسانی و مشارکت بسیج سازندگی در اجرای طرح محرومیت‌زدایی از جمله اقدامات دولت برای تامین آب آشامیدنی سالم و بهداشتی در شهرها و روستاهای دارای تنش آبی در کردستان بود.
در همین راستا اجرای پروژه‌های کلان آبرسانی به شهرها از سوی آب منطقه‌ای و شرکت آبفا در دستور کار قرار گرفت و سپاه به عنوان یکی از بازوهای توانمند در مسیر کمک به دولت و اجرای کارهای برزمین مانده با تمام امکانات برای رفع تنش آبی در روستاها به میدان آمد و طبق برنامه‌ریزی صورت گرفته رفع تنش آب در شهرها و روستاها و مناطق محروم در اولویت قرار گرفت و تاکنون طرح‌های زیادی در بخش آبرسانی به شهر و روستاهای کردستان آغاز شده است.
گام‌های آبی در شهرهای کردستان
رفع مشکل آب سنندج که به یکی از مطالبات جدی مردم تبدیل شده بود در بهمن 1399 در دولت دوازدهم شروع شد پروژه‌ای که کندبودن روند اجرای آن موجب گله‌مندی بسیاری از شهروندان شد، پروژه‌ای که با پیشرفت 15 درصدی تحویل دولت سیزدهم داده شد اما با عزم دولت سیزدهم و پیگیری مسوولان استان، با سرعت قابل‌توجهی ادامه پیدا کرد و بالاخره در دهم آذرماه سال گذشته با حضور رئیس جمهور به بهره‌برداری رسید و آغازی بر اتفاقات شیرین آبی در کردستان شد.
افتتاح فاز نخست پروژه آبرسانی به 169 روستا هم با حضور فرمانده نیروی زمینی سپاه و مسوولان استانی در اردیبهشت ماه امسال و رفع مشکل آب جمعیت بیش از 97 هزار نفر در 25 روستا دومین گام شیرین آبی در کردستان بود.
به دنبال تماس‌های مکرر اهالی برخی روستاهای استان کردستان مبنی بر کمبود آب، بر آن شدیم تا میزان پیشرفت پروژه‌های آبی در شهرها و روستاهای استان را پیگیر شویم که لبان تشنه روستاهای باقی‌مانده از پروژه رفع تنش آبی در طرح جهاد آبرسانی چه زمانی سیراب می‌شود.
حجم آب سدها در کردستان
آرش آریانژاد، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کردستان که مسوولیت دستگاه تامین‌کننده آب را عهده‌دار است، به خشکسالی‌های اخیر و تنش آبی سال 1400 در استان اشاره کرد و گفت: از ابتدای سال آبی جاری تاکنون462 میلیمتر بارش در استان کردستان ثبت شده که در مقایسه با سال آبی گذشته 34 درصد رشد داشته است. این میزان نسبت به دوره مشابه بلندمدت که 429 میلیمتر بود، 8 درصد افزایش نشان می‌دهد.
حجم فعلی مخازن سدهای کردستان بنا به گفته این مقام مسوول، یک میلیارد و 719 میلیون مترمکعب است که این میزان در مدت مشابه پارسال یک میلیارد و 580 میلیون مترمکعب بوده است.
تغییرات اقلیمی، نبود تناسب زمانی و مکانی بارش‌ها، رشد روزافزون مصارف آب به خصوص برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی، افت شدید سطح آب‌های زیرزمینی و افزایش دشت‌های ممنوعه، پشت سر گذاشتن خشکسالی‌های سخت و عدم رعایت الگوی مصرفی صحیح از چالش‌هایی جدی است که مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کردستان معتقد است گذر از این چالش‌ها عزم جدی مردم را می‌طلبد.
یکی از اقدامات ارزشمند دولت، اجرای پروژه آبرسانی از سامانه انتقال آب سد آزاد به تصفیه‌خانه سنندج با سرمایه‌گذاری بالغ بر 850 میلیارد تومان بود
وی در ادامه با تأکید بر پویابودن پروژه‌های آبی شرکت آب منطقه‌ای کردستان عنوان کرد: اقدامات جهادی و شبانه‌روزی خوبی در راستای رفع مشکلات حوزه آبی استان، صورت گرفته و به حول و قوه الهی و تلاش خستگی‌ناپذیر مجموعه شرکت آب منطقه‌ای کردستان، عمده طرح‌های اولویت‌دار این شرکت در سال جاری به بهره‌برداری می‌رسد و آب گوارا و پایدار در اختیار مردم استان قرار می‌گیرد.
آریانژاد خاطرنشان کرد: یکی از اقدامات ارزشمند دولت در راستای رفع مشکل آب اجرای پروژه آبرسانی از سامانه انتقال آب سد آزاد به تصفیه‌خانه سنندج با سرمایه‌گذاری بالغ بر 850 میلیارد تومان بود که با یک اقدام جهادی انجام شد.
وی گفت: با افتتاح این پروژه حدود هزار لیتر بر ثانیه آب از طریق سامانه انتقال وارد تصفیه‌خانه سنندج و در دسترس شهروندان قرار گرفت و سالانه 57 میلیون متر مکعب آب را با ظرفیت 2.5 مترمکعب در ثانیه برای افق 1425 سنندج تأمین می‌کند.
وی در ادامه افزود: از عمده طرح‌های اولویت‌دار استان که بالغ بر 20 سال بدلیل نبود اعتبار راکد مانده بود سد سیازاخ دیواندره است اکنون شرایط ذخیره‌سازی آب تا 100 میلیون مترمکعب مهیا شده است.
کنترل و تنظیم جریان‌های نابهنگام رودخانه‌ای، تأمین آب دائمی زیست‌محیطی پایاب سد، ذخیره‌سازی حجم آب سالانه معادل 230 میلیون مترمکعب، تأمین آب شرب و صنایع شهرستان‌های دیواندره، مجتمع روستایی اوباتو، شهر بیجار و حسن آباد یاسوکند، تأمین آب و توسعه کشاورزی، گردشگری، پرورش آبزیان، افزایش اشتغال، بهبود دامداری در منطقه و انتقال آب به بیجار و حسن‌آباد یاسوکند از اهداف سد سیازاخ دیواندره است.
لبان تشنه مریوان سیراب می‌شود
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کردستان در ادامه به برنامه این شرکت برای رفع تنش آبی در مریوان هم گریزی زد و گفت: تأمین آب شرب شهر مریوان تا افق 1425 تأمین آب کشاورزی اراضی به میزان 4 هزار 566 هکتار در نواحی شرق، شمال و جنوب در جهت توسعه اراضی کشاورزی و محرومیت زدایی و بهبود وضعیت زیست‌محیطی، از عمده اهداف اجرای پروژه سد و شبکه آبیاری و زهکشی گارانِ مریوان است.
وی همچنین گفت: با توجه به اینکه شبکه پایاب سد گاران یکی از پروژه‌های اولویت‌دار وزارت نیرو است، براساس برنامه‌ریزی‌های بعمل آمده و هماهنگی انجام شده با سازمان جهاد کشاورزی استان، در سال جاری میزان 2 هزار و 700 هکتار از این اراضی آماده بهره‌برداری و تحویل به تعاونی‌های تولید و آب‌بران می شود.
وی گفت: با توجه به تصمیمات متخذه در کارگروه احیای دریاچه زریبار و نظر به هماهنگی‌های بعمل آمده با شرکت مادرتخصصی مدیریت منابع آب ایران و محیط زیست استان، توانستیم تأمین آب حوزه زیست‌محیطی دریاچه زریبار مریوان را نیز به انجام رسانیم.
رفع تنش آبی در سقز
این مقام مسوول همچنین افزود: باتوجه به اینکه سد و تصفیه‌خانه آب شرب شهرستان سقز از جمله طرح‌های اولویت‌دار وزارت نیرو است دولت سیزدهم بر اتمام این طرح‌ها تأکید ویژه دارد و نظر به تزریق اعتبارات کافی به این طرح‌ها، در سال جاری شاهد بهره‌برداری کامل از این سد و تصفیه خانه آن خواهیم بود.
آریانژاد ادامه داد: ایجاد زیرساخت‌های مناسب برای بخش کشاورزی، افزایش اشتغال در منطقه، مهاجرت معکوس و تأمین نیاز آبی حدود 5 هزار هکتار از ارضی پایاب سد تنظیمی چراغ ویس و تأمین آب شرب سالم شهروندان از عمده اهداف اجرای این طرح است.
وی گفت: با توجه به اینکه این پروژه جزء طرح‌های نیمه تمام و اولویت‌دار وزارت نیرو است تصفیه خانه مدول اول تمام شده و مدول دوم نیز بزودی به بهره‌برداری می‌رسد.
به گفته آریانژاد، سد چراغ ویس، تصفیه خانه شماره 2 سقز با ظرفیت نهایی 600 لیتر بر ثانیه، اجرای خط انتقال آب خام به طول 26.5 کیلومتر با لوله فولادی 800 و 1200 و 1300 از سد چراغ ویس به تصفیه خانه های شماره 1 و 2، اجرای خط انتقال آب پاک به طول 6 کیلومتر با لوله فولادی 1000 میلیمتر، از عمده اقدامات اثربخش این شرکت در راستای تأمین آب شرب سالم و پایدار در شهرستان سقز است.
تحقق وعده آبرسانی به شهر بانه
طرح آبرسانی بانه از محل سد عباس‌آباد و حوضچه پایاب سد شروع شده و با بیش از 22 کیلومتر لوله فولادی سایز 700 و 400 میلیمتر به تصفیه خانه شماره یک و تصفیه خانه موقت بانه رسید.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کردستان اذعان کرد: تأمین، انتقال و تصفیه آب شرب شهر بانه و مراکز زیرپوشش از جمله شهرهای کانی‌سور، آرمرده، بوئین و نیز تأمین نیاز آبی صنایع و کارگاه‌های اطراف تا افق طرح، یعنی سال 1415 از سد عباس‌آباد و با در نظر گرفتن تمام پارامترهای طراحی و منطبق با استانداردهای صنعت آب کشور مورد بررسی قرار گرفته است.
تامین، انتقال و تصفیه آب شرب شهر بانه تا افق 1415 از سد عباس‌آباد و مورد بررسی قرار گرفته است
وی خاطرنشان کرد: با توجه به تنش آبی سال 1400 با پیگیری استاندار و طی بازدید وزیر نیرو از سد و سامانه انتقال عباس آباد و دستور اکید محرابیان، در کوتاهترین زمان ممکن اعتباری معادل یک هزار و 225 میلیارد ریال در سال 1401 برای اتمام خطوط انتقال و احداث ایستگاه پمپاژ اضطراری و ایستگاه پمپاژ دائم بوئین تخصیص داده شد که در این راستا، قطعه سوم به طول 6.5 کیلومتر در پایان شهریور ماه 1400 با کاری جهادی ظرف مدت 40 روز رفع نقص و تکمیل شد، ایستگاه پمپاژ اضطراری در 12 بهمن 1400 با تلاش شبانه‌روزی در مدار بهره‌برداری قرار گرفت و قطعه دوم نیز به طول 5.1 کیلومتر علی رغم شرایط سخت زمستان با کار جهادی دیگری ظرف مدت 3 ماه قابل بهره‌برداری شد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کردستان گفت: ایستگاه پمپاژ دائم بوئین شهر بانه با ظرفیت 550 لیتر در ثانیه و مخزن 2 هزار مترمکعبی با هدف انتقال آب سد عباس آباد به تصفیه خانه شماره 2 و 1 این شهرستان با ارزشی بالغ بر 105 میلیارد تومان در سال جاری به بهره‌برداری می‌رسد و مشکل انتقال آب درازمدت شهر بانه بطور کامل مرتفع می‌نماید.
رفع مشکل آب 50 روستای دیگر تا پایان امسال
اکبر اسماعیلی رئیس سازمان بسیج سازندگی سپاه بیت المقدس کردستان هم در این باره می‌گوید: مشکلات آب و نیاز آبی به تنشی در برخی روستاهای استان کردستان تبدیل شده بود در همین راستا سال گذشته پروژه‌های آبرسانی به 169روستا توسط قرارگاه محرومیت‌زدایی نیروی زمینی سپاه به تبع از قرارگاه امام حسن مجتبی(ع) کلید خورد.
وی با بیان اینکه هدف‌گذاری در این پروژه رفع مشکل آبی در 169 روستای شهرستان‌های استان است که در فاز نخست آن مشکل 23 روستا حل شد گفت: این پروژه با اعتبار اولیه 527 میلیارد تومان در 10 شهرستان در مجموع به طول 486 کیلومتر خط انتقال آبرسانی است.
وی گفت: حفر 26 مورد چاه در اجرای این پروژه عظیم آبرسانی در دستور کار قرار گرفته که تقریبا با پیشرفت خوبی در حال اجرا و در فاز نخست آن 5 حلقه به بهره‌برداری رسید.
رئیس بسیج سازندگی سپاه بیت المقدس کردستان با اعلام اینکه ساخت حوضچه‌های شیرآلات 133 مورد و 370 کیلومتر لوله در سایت‌های مختلف از دیگر عملیات‌های این پروژه است، گفت: 45 روستا از این 169 روستا به صورت مجتمع آبرسانی می‌شوند که در همین قالب در فاز نخست پروژه عملیات آبرسانی به 23 روستا پایان و از آب شرب بهداشتی بهره‌مند شدند.
پروژه رفع تنش آبی در 169 روستای کردستان در حال حاضر 39 درصد پیشرفت فیزیکی دارد
اسماعیلی گفت: شهرستان بانه دو مورد، روستای عباس آباد یک مورد، بیجار 23 مورد به صورت مجتمع و 14 روستا، دیواندره 35 مورد مجتمع و 5 روستا، سقز 25 روستا، سنندج 6 مجتمع، مریوان سروآباد 4 مجتمع و 4 روستا، کامیاران 18 مجتمع و تک روستا یک روستا و دهگلان نیز 3 روستا در حال انجام است.
وی با بیان اینکه پروژه رفع تنش آبی در 169 روستای کردستان در حال حاضر 39 درصد پیشرفت فیزیکی دارد، گفت: براساس برنامه ریزی صورت گرفته تا پایان امسال تنش آبی در 50 روستای دیگر از 169 روستای هدف‌گذاری شده رفع خواهد شد.
رئیس بسیج سازندگی سپاه بیت المقدس کردستان عنوان کرد: در حال حاضر روند پروژه در اکثر قریب به اتفاق شهرستان ها به خوبی جلو می رود ولی متاسفانه در دهگلان در جانمایی چاه‌های آب به واسطه بافت زمین شرایط جغرافیایی و وجود ارسنیک در خاک با مشکلاتی مواجه هستیم که شرکت آبفا با تلاش جهادی مشغول رفع این مشکل و جانمایی مناسب برای حفر چاه است.
آبرسانی به 67 هزار نفر با اجرای طرح جهاد آبرسانی
محمد فرهاد مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب کردستان هم در این باره می‌گوید: کردستان جمیعت 1.8 میلیون نفری دارد که 1.3 میلیون نفر در حوزه شهری و مابقی در حوزه روستاها در 33 شهر و یک هزار و 677 روستا زندگی می‌کنند.
وی افزود: 99.9 درصد جمعیت شهری زیرپوشش خدمات آب و 96.5 درصد جمعیت زیرپوشش شبکه جمع‌آوری فاضلاب هستند.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب کردستان افزود: 75 درصد فاضلاب جمع‌آوری شده در 8 تصفیه‌خانه، تصفیه و از پساب آن در بازچرخانی آب استفاده می‌شود.
با اجرای طرح جهاد آبرسانی 67 هزار نفر از جمعیت روستایی زیرپوشش آبرسانی قرار می‌گیرند
وی گفت: در حوزه روستایی نیز 76 درصد جمعیت زیرپوشش خدمات آب هستند و یکهزار و 30 روستا از یکهزار و 677 روستا زیرپوشش این شرکت هستند.
فرهاد افزود: با اجرای طرح جهاد آبرسانی 67 هزار نفر از جمعیت روستایی زیرپوشش آبرسانی قرار می‌گیرند.
وی گفت: برنامه ریزی برای اجرای فاز دوم این طرح نیز در دست اقدام است و 150 روستای دیگر زیرپوشش این طرح قرار می‌گیرند.
فرهاد ادامه داد: برای سال 1402 پروژه‌هایی برای مدیریت تنش آبی برنامه‌ریزی شده که احداث و تکمیل تصفیه‌خانه آب شهر دیواندره و حفر و تجهیز 23 حلقه چاه از پروژه‌های در دستور کار است.
و اما…
براساس آخرین آمار 85 روستای کردستان به صورت سیار آبرسانی می‌شود که بیشترین تعداد آن در شهرستان‌های بیجار و دیواندره است گرچه در طول سال‌های اخیر نسخه‌های فراوانی توسط مسوولان و کارشناسان امر برای حل مشکلات ناشی از خشکسالی در کردستان پیچیده شد که برخی از آنها در همان ابتدای امر با شکست مواجه شد و برخی نظیر آبرسانی سیار با مشکلات فراوان هنوز هم به کار خود ادامه می‌دهد تا حداقل نیاز برخی روستاها رفع شود.
گام‌های دولت رئیسی برای پایان دادن به محدودیت‌های آبی کار خود را با اجرای طرح بزرگ جهاد آبرسانی، آغاز انتقال آب از دریای آزاد به سنندج و … برای رفع مشکلات آبی در کردستان اتفاقات شیرینی را در این استان رقم زده که نخستین نتیجه آن رفع مشکل آب شرب سنندج، بانه و آبرسانی به 25 روستا در قالب طرح رفع تنش آبی در 165 روستای کردستان بوده است.
در جریان سفر رئیس جمهور به کردستان در 17 تیر ماه سال گذشته یک هزار و 50 میلیارد تومان اعتبار برای پروژه‌های مهم و اولویت‌دار آبی استان کردستان، تخصیص یافت تا تزریق اعتبارات لازم و بموقع برای پروژه‌های اولویت‌دار این استان از جمله تکمیل سد عباس آباد بانه، تکمیل شبکه پایاب زیویه کامیاران، سورال دهگلان، امیرآباد رمشت، تکمیل پروژه آبرسانی به شهر سقز از سد چراغ ویس، تکمیل ساختمان شبکه آبیاری و زهکشی گاران، تکمیل ساختمان شبکه آبیاری و زهکشی سنگ سیاه قروه و تکمیل ساختمان سد سیازاخ دیواندره، موجب شد این پروژه‌ها جانی تازه بگیرند و به مطالبه بحق مردم که سالها مورد انتظار آنها بود، در اولویت وزارت نیرو قرار بگیرد.
انتهای پیام/2330/71
منبع: فارس