قلعه محمدیه واقع در شهر نایین یکی از بناهای ارزشمند تاریخی می باشد که بر بالای کوهی مشرف بر محله محمدیه نایین واقع شده است. این قلعه که به صورت چند ضلعی و چندین نیم برج ساخته شده مربوط به دوران پیش از اسلام است و احتمالا به عنوان دژ دفاعی استفاده می شده است. برخی آنرا آشورگاه یا عاشوراگاه می نامند. قلعه تاریخی محمدیه در ۲۴ شهریور ۱۳۹۸ به شماره ۳۲۷۷۴ به ثبت ملی رسیده است.
قلعه محمدیه از مهمترین قلعه های تاریخی شهرستان نایین در محله قدیمی محمدیه در شرق شهر نایین است. این قلعه بر روی کوه قلعه محمدیه ساخته شده و براساس نوع مصالح به کار رفته و طرز ساخت این بنای تاریخی، احتمالاً متعلق به قبل از اسلام می باشد چرا که ساختار اولیه محله محمدیه نیز به عنوان یکی از قدیمی ترین محلات این شهرستان بیشتر متعلق به قبل از اسلام بوده و از اولین بناهای ساخته شده در هر محل استحکامات دفاعی آن محل می باشد. در این محله، قلعه دیگری نیز به نام قلعه ریگ و درست در مقابل آن بر روی بلندی وجود داشته که متأسفانه در حال حاضر هیچ اثری از ان نیست و آثار قبل از اسلام از آن به دست آمده است.
متاسفانه راهزنان فرهنگ، بارها به این قلعه دستبرد زده و اشیاء عتیقه فراوانی از آن به یغما برده‌اند. از این رو در قلعه فعلاً بسته است. با این همه، شکوه این قلعه چندان است که تماشای آن روح را برمی انگیزد.
معماری قلعه محمدیه
قلعه تاریخی محمدیه به صورت چند ضلعی نامنظم و برروی بلندی و کوه محمدیه و در نقطه ای سوق الجیشی برای تسلط بر تمامی محیط و فضا های اطراف ساخته شده است. دیوارهای اصلی قلعه برج ها و نیم برج هایی دارد. این نیز جهت تسلط و دید بهتر نسبت به دشمنان و بیگانگان بوده و به عنوان برج های دفاعی و دفع آسیب دشمنان و راهزنان ساخته شده است. این قلعه دارای ۶ برج است و بلندی هر برج از دوازده رگه چینه است. دور خارجی یکی از برج ها ۱۶ متر است. دیوار قلعه ممزوج از خشت و چینه است، اندازه خشت ها ۲۸*۲۸*۷ می باشد.
داخل قلعه تاریخی محمدیه فضاهای معماری و اتاق هایی با ابعاد متفاوت، کوچک و بزرگ، جهت استفاده ساکنین محل در هنگام هجوم دشمنان و راهزنان تعبیه و ساخته شده است. هر فضا در قدیم متعلق به یک خانواده بوده است. هنگام هجوم دشمنان از این اتاق ها برای استراحت استفاده می شده است. ورودی اصلی این قلعه در دیوار شرقی قلعه تعبیه گردیده است. این ورودی بسیار کوچک و رفتن به داخل قلعه سخت بوده است. چنانکه در صورت هجوم دشمنان و راهزنان امکان دسترسی سریع به داخل قلعه توسط ایشان امکان پذیر نبوده است.
فضا ها و اتاق های داخل قلعه تقریباً بیش از ۵۰ درصد تخریب گردیده است. لیکن با بررسی بر روی پی ها و آثار به جای مانده بیش از ۵۰ اتاق دارد. در میان اهالی معروف است که برای دسترسی و استفاده از آب. کانالی ارتباطی از وسط قلعه به یکی از پایاب های قنات اصلی محل و بیرون از قلعه وجود داشته که در حال حاضر هیچ اثری از آن وجود ندارد.
نحوه دسترسی به قلعه محمدیه
قلعه محمدیه در بالای کوهی در قسمت شرقی شهر نائین قرار دارد. این قلعه تقریباً از تمام نقاط محمدیه و از جاده نائین به انارک دیده می شود.
به این مطلب چه امتیازی می دهید؟[امتیاز: 0 میانگین: 0] منبع: سیری در ایران