خبرگزاری مهر، گروه استانها-علیرضا صفاریفر: اردستان شهری در حاشیه کویر مرکزی ایران و جز استان اصفهان بوده که بیشتر با قنوات و صنایعدستی ساخته شده بهدست مردمان خود، معروف شده است.
صنایع دستی مردمان شهرستان اردستان بهعنوان هنر و فرهنگ اصیل ایرانی است و در صورتی که به هنر هنرمندان صنایع دستی در این شهرستان توجه بسیار شود، میتواند موجب توسعه و رونق اقتصادی شده و خود یک زمینه مهم اشتغالزایی است.
نرگس بهشاد، سرپرست اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان اردستان در گفتوگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: تعداد هنرمندان صنایع دستی در شهرستان اردستان حدود ۲۵۰ نفر هستند که تعدادی از آنان دارای پروانه تولید کارگاهی و یا انفرادی بوده و تعداد هنرمندان دارای پروانه تولید در شهرستان حدود ۱۵۰ نفر است.
وی افزود: هنرهای سفالگری، میناکاری، مینا روی مس، خراطی، نقاشی روی سفال، سنگتراشی و معرقکاری از جمله رشتههایی است که هنرمندان صنایع دستی شهرستان پروانه دریافت کرده و در این حوزهها فعالیت میکنند.
سرپرست اداره میراث فرهنگی اردستان در خصوص اعتبارات حوزه صنایع دستی، خاطرنشان کرد: اعتباراتی که در حوزه صنایع دستی برای ما ابلاغ میشود محدود است، یک دسته اعتبارات ابلاغی در قالب تبصره ۱۶ و تبصره ۱۸ بوده و همچنین یکسری اعتبار نیز از سوی اداره کار در قالب پشتیبانی از مشاغل خانگی ابلاغ میشود.
بهشاد در ارتباط با کارگاههای صنایع دستی شهرستان، تصریح کرد: ۲ کارگاه صنایع دستی در قالب سفالگری در زواره وجود دارد که فعال هستند همچنین چندین کارگاه صنایع دستی از نوع خراطی نیز در شهرستان وجود دارد که یک مورد نیز مهر اصالت یونسکو را دارد.
سرپرست اداره میراث فرهنگی اردستان بیان کرد: افرادی که میخواهند از بیمه هنرمندان صنایع دستی برخوردار شوند باید پروانه تولید از میراث فرهنگی داشته و همچنین گواهی مهارت نیز از فنی و حرفهای دریافت کنند و بیمه صنایع دستی یک اتفاق خوب برای افراد بوده چرا که هزینه بیمه آزاد گران است.
احیای هنر سنگ تراشی در اردستان
وی با بیان اینکه بازارچه دائمی صنایع دستی در شهرستان اردستان وجود ندارد، یادآور شد: اعتباری امسال ابلاغ شد که در راستای آن برای برای افراد دارای صنایع دستی در شهرستان، شرایطی فراهم شود تا در طی یک فراخوانی یک روز در هفته یا یک روز در ماه، صنایع دستی خود را در یک مکانی آورده و به فروش برسانند.
بهشاد با بیان اینکه یکی از دغدغههای هنرمندان صنایع دستی نیاز به بازار فروش و شناساندن خود هستند، اضافه کرد: در صورتی که با همکاری مسئولان شهرستان، یک بازارچه صنایع دستی برای هنرمندان صنایع دستی در شهرستان راهاندازی شود موجب میشود که هنرمندان نسبت به تولید صنایع دستی تشویق شده و فضایی برای فروش اجناس آنها نیز فراهم میشود.
سرپرست اداره میراث فرهنگی اردستان خاطرنشان کرد: قالی مهاباد یکی از صنایعدستی های شهرستان است که بهعنوان میراث ناملموس ثبت شده، همچنین آهنگری زواره نیز ثبت ملی شده و هنر سنگتراشی نیز که روبه فراموشی بود خوشبختانه ۲ سالی که مورد توجه قرار گرفته و افرادی مشغول به این کار شدهاند.
محمد رضا صدوقی، کارشناس مسائل تاریخی نیز در ارتباط با صنایعدستی در اردستان، به خبرنگار مهر گفت: عمدهترین و شناختهشده ترین صنایعدستی اردستان که قدمت چند هزار ساله دارد سنگتراشی است که از مناطق روستایی «لاسیب» و توتکان شکل میگیرد و ابزارهای سنگی مانند سنگ آسیاب، هاون سنگی و ابراز های سنگی دستساز در منطقه ما ساخته می شده است.
«کرباس بافی» هنر فراموش شده در اردستان
وی با تاکید بر اینکه سنگتراشی یک صنایعدستی با قدمت ۲۵۰۰ ساله در شهرستان اردستان است که از دوران هخامنشیان برجای مانده و خوشبختانه اکنون نیز این صنعت فراموش نشده و همچنان رواج دارد، ادامه داد: خوشبختانه صنعت سنگتراشی در اردستان هنوز فراموش نشده و رواج دارد اماصنایعدستی های دیگری که در منطقه اردستان رواج داشته از جمله کرباس بافی متأسفانه فراموش شده و سبد بافی نیز بهصورت اندک و کم وجود دارد، سبدهایی که با شاخههای درخت انار تولید میشده در قدیم رواج داشت.
این کارشناس تاریخ یادآور شد: سفالگری از صنایع دستی است که در منطقه اردستان کمرونق شده اما همچنان وجود دارد، آهنگری در منطقه زواره وجود داشته که خوشبختانه امروزه نیز رواج دارد و آهنگرهای مشهوری در زواره هستند؛ در منطقه نیسیان سجادههای خاصی بافته میشده که امروزه این نوع بافتنی، کمرنگ شده است.
صدوقی خاطرنشان کرد: در مهاباد اردستان سبکی خاص از قالی بافی وجود داشته که در هیچ کجا پیدا نمیشود و خوشبختانه قالی مهاباد ثبت آثار ملی شده؛ سفیدگری، دورودگری، لعلبندی و قلعگری از صنایعدستی های فراموش شده اردستان هستند.
کارشناس مسائل تاریخی بیان کرد: طبق اسناد تاریخی برجای مانده، از دوران هخامنشیان سنگتراشی در منطقه اردستان وجود داشته که قدمت ۲۵۰۰ ساله دارد و این نوع صنایعدستی از قدیمیترین صنایعدستی موجود در شهرستان بوده و سند تاریخی داریم که در زمان هخامنشیان از سنگهای منطقه توتکان و لاسیب در آسیابهای مناطق دیگر استفاده شده است.
وی تاکید کرد: صنایعدستی احتیاج به بازار فروش دارد و افراد هنگامی صنایعدستی تولید میکنند که بتوانند آن را به بازاری ارائه دهند، رونق گردشگری موجب رونق صنایعدستی میشود و اگر گردشگری رونق پیدا کند، صنایعدستی نیز رونق مییابد.
امید میرود با همکاری و پیگیری مسئولان شهرستان، یک بازارچه برای فروش صنایع دستی در اردستان راهاندازی شود، چرا که هنر صنایعدستی در صورتی پابرجا میماند که بازاری برای فروش آن وجود داشته باشند و رونق گردشگری نیز به دنبال رونق صنایع دستی ایجاد میشود.
منبع: مهر