چرا شی امنیت داخلی را در خارج از مرزها جستجو می‌کند؟
اکوایران: از زمانی که شی جین‌پینگ به قدرت رسید، تمرکز خاصی بر تضمین امنیت حکومت خود داشته است. او رقبای سیاسی خود را پاکسازی کرد، دستگاه نظامی و امنیت داخلی را بازسازی کرد، یک دولت نظارتی اورولی ساخت و قوانین سرکوبگرانه جدیدی را به نام امنیت ملی به اجرا گذاشت. زیربنای همه این ابتکارات چیزی است که شی آن را «امنیت ملی جامع» می‌نامد؛ چارچوبی برای حفاظت از سیستم سوسیالیستی و اقتدار حاکم حزب کمونیست و شخص شی.
به گزارش اکوایران، شینا گِرِیتنس در مقاله‌ای در فارین افرز به وسواس عجیب شی جین‌پینگ، رهبر چین در مورد امنیت پرداخته و پس از شرح سیاست‌ها و رویکرد او در تأمین امنیت داخلی و خارجی، به توجیه و روش پکن برای تضمین امنیت حکومت حزب کمونیست چین می‌پردازد.
این مقاله در دو قسمت توسط اکوایران ترجمه شده که در ادامه بخش اول آن ارائه میشود:
رژیم اوروِلی
از زمانی که شی جین‌پینگ در سال ۲۰۱۲ به قدرت رسید، تمرکز خاصی بر تضمین امنیت حکومت خود داشته است. او رقبای سیاسی خود را پاکسازی کرد، دستگاه نظامی و امنیت داخلی را بازسازی کرد، یک دولت نظارتی اورولی ساخت و قوانین سرکوبگرانه جدیدی را به نام امنیت ملی به اجرا گذاشت. زیربنای همه این ابتکارات چیزی است که شی آن را «امنیت ملی جامع» می‌نامد؛ چارچوبی برای حفاظت از سیستم سوسیالیستی و اقتدار حاکم حزب کمونیست و شخص شی.
رهبری چین شروع این مفهوم را از طریق سیاست خارجی در خارج از کشور نیز مطرح کرده و استراتژی بزرگی را با محوریت امنیت حکومت دنبال می‌کند. در تلاش برای جلوگیری از تهدیدهای خارجی برای ثبات داخلی چین و جلوگیری از هرگونه چالش احتمالی علیه حاکمیت حزب کمونیست، پکن به دنبال تضعیف اتحادها و مشارکت‌های ایالات متحده و ترویج الگوی امنیت داخلی خود در خارج از کشور است.
خیلی چیزها از اکتبر سال گذشته تغییر کرده است. حزب کمونیست به طور ناگهانی سیاست‌های خشن خود را پس از موج اعتراضات عمومی تغییر داد. بهبود اقتصادی چین پس از همه‌گیری کرونا با رشد آهسته، عملکرد ضعیف مستغلات و کاهش سرمایه‌گذاری خارجی (تا حدی به خاطر تدابیر امنیتی پکن که تجارت‌های خارجی را محدود می‌کند) دچار تزلزل شده است. با ادامه جنگ در اوکراین، موضع پکن در قبال این درگیری تنش‌ها با اروپا، یکی از بزرگ‌ترین شرکای تجاری چین را افزایش داده است.
اما هیچ یک از اینها تعهد چین به امنیت داخلی و خارجی را خدشه‌دار نکرده است. سرنخ‌های اولیه از سومین دوره ریاست‌جمهوری شی حاکی از آن است که نگرانی‌های امنیتی حکومت همچنان محرکت سیاست خارجی چین است و تنش‌ها با کشورهای غربی و برخی از همسایگان چین را افزایش می‌دهد. پارادوکس تلاش شی برای خنثی‌کردن همه تهدیدات علیه حاکمیت حزب کمونیست این است که رویکرد تدافعی در داخل و حفاظت از امنیت حکومت ایجاب می‌کند که چین اقدامات قاطعانه‌تری در خارج از کشور پیش بگیرد. این اقدامات واکنش‌هایی را از سوی دیگر کشورها به دنبال دارد که تنها ترس پکن را تشدید می‌کند که به چرخه‌ای تشدید‌کننده منجر میشود.
پارانویای حکومتی
شی در «گزارش کاری» خود به بیستمین کنگره حزب در اکتبر ۲۰۲۲، یادآور شد که قبل از اینکه رهبر چین شود، توانایی کشور برای حفاظت از امنیت ملی خود «ناکافی» بود. با این حال، یک دهه پس از پذیرش مفهوم جامع امنیت ملی خود، او گفت که امنیت ملی «در همه جبهه‌ها تقویت شده است». وی امنیت ملی را «سنگ بنای جوان‌سازی ملی» خواند و اشاره کرد که چین به تقویت «سیستم‌های حقوقی، استراتژی و سیاست» خود برای امنیت ملی ادامه خواهد داد. اگرچه بسیاری از آنچه که شی در این سخنرانی گفت همان چیزی است که او یا دیگر رهبران حزب قبلاً گفته بودند، اما تخصیص بخشی جداگانه‌ای به این موضوع در گزارش کار حزب، آن هم برای اولین‌بار، به آن‌ها در سطح نهادین اعتبار می‌دهد. با انجام این کار، شی نشان داد که رویکرد او سیاست امنیتی چین را حداقل برای پنج سال آینده و احتمالاً بیشتر شکل خواهد داد.
در ماه می ۲۰۲۳، رهبران ارشد چین در نشست کمیسیون مرکزی امنیت ملی، نهادی که وظیفه اجرای دیدگاه‌های شی را بر عهده دارد، تعهد خود به امنیت ملی فراگیر را تأیید کردند. شی از حاضران خواست تا محیط امنیت ملی «پیچیده و شدید» چین را درک کرده و به نوسازی سیستم امنیت ملی این کشور سرعت بخشند. این کمیسیون لوایح مربوط به نظارت بر خطر و هشدار اولیه و همچنین ارتباطات عمومی و آموزش امنیت ملی را تصویب کرد.
در طول دوران حکومت شی، این مطالب به طور مرتب در اسناد و سخنرانی‌های مقامات چین در مورد امنیت ملی ظاهر شده‌اند. به عنوان مثال، چین از سال ۲۰۱۵، هر سال «روز آموزش امنیت ملی» را در ۱۵ آوریل، اولین سالگرد راه‌اندازی مفهوم جامع امنیت ملی، جشن می‌گیرد. اینکه شی این مسئله را در گزارش اکتبر ۲۰۲۲ خود برجسته کرد و از آن زمان، کمیسیون مرکزی امنیت ملی طرح‌های مرتبط را تأیید کرد، نشان می‌دهد که اکنون، حزب کمونیست در حال پیشبرد سیاست‌های پیرامونی آن است.
همچنین انتصاب‌های اخیر شی نشان می‌دهد که حزب کمونیست قصد دارد مسیری را که در مورد امنیت ملی در پیش گرفته، ادامه دهد. تجربه امنیت داخلی به یک پیش‌نیاز مهم برای ارتقا به سطوح بالای نظام سیاسی چین تبدیل شده است. کای چی و دینگ ژویانگ، هر دو از اعضای جدید کمیته دائمی دفتر سیاسی هستند که قبلا دفتر کل کمیسیون مرکزی امنیت ملی را اداره می‌کردند که نقشی کلیدی برای پیشبرد اولویت‌های امنیت ملی شی است. مدت‌هاست که شی تلاش‌ها برای تقویت کنترل حزبی بر ارتش و ساختار را برای امنیت حکومت مهم می‌داند. یک تیم رهبری امنیت ملی که تجربه را با امنیت عمومی، نظم و انضباط حزبی را ترکیب می‌کند و رویکرد خاص شی به امنیت ملی، نشان می‌دهد که این نیروها در هماهنگی برای حمایت از حکومت حزب کمونیست عمل خواهند کرد.
امنیت در اولویت
توجه شی به امنیت دولتی نباید غافلگیرکننده باشد. خبرگزاری‌هایی از جمله رویترز و نیویورک تایمز گزارش داده‌اند که اندکی قبل از به قدرت رسیدن او، مقامات چینی شبکه‌ای از مخبران سی‌آی‌ای را در چین کشف و مختل کردند. یکی از اولین اسناد رسمی منتشرشده در دوران تصدی شی هشدار می‌دهد که نفوذ ارزش‌ها و ایدئولوژی غربی می‌تواند چین را بی‌ثبات کند. در قطعنامه‌ای در سال ۲۰۲۱، کمیته مرکزی حزب کمونیست خطرات «محاصره، سرکوب، اختلال، و براندازی» را برجسته کرد. همانطور که پیتر ماتیس و متیو برزیل، محققان چینی نوشته‌اند، حکومت شی شاهد یک کمپین ضدجاسوسی گسترده و توصیه‌های مستمر برای هوشیاری در مورد نفوذ خارجی بوده است.
این تا حدی به این دلیل است که شی امنیت داخلی و خارجی را به هم مرتبط می‌داند: از نظر او، بسیاری از تهدیدات برای ثبات داخلی چین از خارج مرزهای این کشور می‌آیند. حتی ابتکارات امنیتی که می‌تواند صرفاً داخلی به نظر برسد، مانند سرکوب دسته‌جمعی اویغورهای سین کیانگ، حداقل تا حدودی ناشی از ترس شی از نفوذ نیروهای خارجی در چین و تهدید ثبات داخلی بوده است. در نتیجه، شی به‌طور روشمند کنترل بر هر نهاد و ساختاری که می‌تواند واسطه نفوذ خارجی باشد، از جمله گروه‌های مذهبی، سازمان‌های غیردولتی و اخیراً کسب‌وکارهای خارجی را تشدید کرده است.
اما چیزی بیش از ترس از نفوذ خارجی، باعث ایجاد فضای امنیتی در اقتصاد و اجتماع چین میشود. در دوران تصدی شی، حزب کمونیست اساساً در رابطه بین اقتصاد و امنیت بازنگری کرده است. با اینکه قبلا رهبران چین به رشد اقتصادی بیش از هر چیز دیگری اهمیت می‌دادند، اکنون شی و سایر مقامات ارشد از امنیت به عنوان پیش‌شرط توسعه صحبت می‌کنند. به عنوان مثال، شی جین‌پینگ در گزارش اکتبر ۲۰۲۲ خود به استفاده از «الگوی امنیتی جدید» برای حفاظت از «الگوی توسعه جدید» چین اشاره کرد که در نشست ماه می کمیسیون امنیت ملی نیز تکرار کرد.
بادهای مخالف
این لفاظی سرنخ‌های مهمی از مسیر سیاست خارجی چین به ما می‌دهد. «الگوی توسعه جدید» به چیزی اشاره دارد که حزب کمونیست آن را تغییری ضروری به سوی خودکفایی اقتصادی و مصون‌سازی کشور از «بادهای مخالف» خارجی می‌داند که بخشی از تلاش شی و دیگر رهبران ارشد حزب برای اطمینان‌یافتن از این است که قدرت‌های خارجی نتوانند امنیت اقتصادی چین را فلج کرده و از پیشرفت آن به سمت «جوان‌سازی ملی» جلوگیری کند. تلاش‌ها برای تقویت تقاضای داخلی، زنجیره‌های تأمین امن و تقویت نوآوری‌های علمی و فناوری، همگی تحت این عنوان قرار می‌گیرند؛ همانطور که قانون ضدتحریم‌های خارجی ۲۰۲۱ نیز چنین هدفی و کارکردی داشت.
پکن در مورد الگوی امنیتی جدیدش کمتر از الگوی توسعه جدید خود صحبت کرده، اما مقامات به اهمیت و دامنه آن اشاره کرده‌اند. در ماه آوریل، چن ییسین، وزیر امنیت دولتی آن را «وظیفه اصلی دستگاه امنیت ملی در حال و آینده» خواند. در نشست ماه می کمیسیون امنیت ملی چین، شی از مقامات حزب خواست تا «ابتکار عمل را برای شکل‌دادن به یک محیط امنیت خارجی مطلوب برای چین به عهده بگیرند».
این گفتمان عبارات استفاده‌شده در گذشته را بازیافت می‌کند. در سال ۲۰۱۷، شی از مقامات خواست تا یک «چشم‌انداز جهانی» برای مسئله امنیت ملی اتخاذ کنند و اظهار داشت که چین باید محیط امنیتی خارجی خود را شکل دهد. یکی از ویژگی‌های حکومت شی این است که مفاهیم رسمی گاهی با عبارات مبهم شروع شده و جزئیات سیاست‌ها بعداً تکمیل می‌شوند.
علی‌رغم مبهم‌بودن دستور شی، چین به دنبال تقویت موقعیت خود در خارج از کشور است؛ حتی در حالی که رفتار قاطعانه‌تر خود در زمینه‌های دفاعی را توجیه می‌کند. شی معتقد است برای محافظت از حکومت خود در برابر نیروهای خارجی، چین باید قلمروی بین‌المللیش را برای حاکمیت حزب کمونیست مساعدتر کند. این پارادوکس اصلی تئوری پیشگیرانه شی در مورد امنیت حکومت و دیدگاه او در مورد خواستگاه بروز تهدیدات است: اهداف ظاهراً دفاعی در داخل به روش‌های قاطعانه در خارج نیاز دارند.
در همین رابطه:
- رفقای خوب؛ پشت لبخندهای شی و کیسینجر چه می‌گذرد؟
- کیسینجر با شی جین‌پینگ دیدار کرد
- وزیر امور خارجه چین ناپدید شد!
منبع: اکوایران