مرکز پژوهش‌های مجلس: بهره‌مندی از تجارب شهرهای هوشمند ضرورت دارد

به گزارش سیتنا، دکتر بابک نگاهداری در نخستین کنفرانس بین‌المللی روز آینده، شهر آینده که سه‌شنبه، یک اسفند ۱۴۰۲ در دانشگاه خوارزمی برگزار شد، با اشاره به فعالیت‌های مرکز پژوهش‌های مجلس در موضوعات آینده نگری و تحولات هوشمندسازی در عرصه حکمرانی، اظهار کرد: ارتباط شهر هوشمند با الگوهای اسلامی و ایرانی مبتنی بر ارزش‌های جامعه، همواره مهم و حائز اهمیت بوده است.

وی با بیان اینکه سکونتگاه‌های شهری در هزاره سوم، بنیادی‌ترین عرصه و کانون شبکه‌های یکپارچه نوآوری. ظهور فناوری‌های نوین در دنیا به‌شمار می‌آیند، افزود: به همین دلیل است که شهرهای هوشمند در هزاره سوم اهمیت راهبردی پیدا می‌کنند.

رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس با بیان اینکه شهرهای فردا را از ابعاد مختلف می‌توان بررسی کرد، افزود: از جنبه گفتمانی، شهرهای فردا، شهرهایی هوشمند هستند و این مسیر هوشمندی، یک جریان سیال و فراتر از سرزمین‌ها و قلمروهای سرزمینی را شکل خواهد داد.

وی با بیان اینکه شهر هوشمند نماد بارز در هم‌فشردگی فضا-زمان در عصر پسانوگرایی است، ادامه‌داد: حرکت به‌سمت شهر فردا و هوشمند، مستلزم تحولات در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، محیط زیستی و کالبدی است و مفهوم پایداری شهر با آنچه امروز می‌شناسیم تفاوت آشکاری خواهد داشت.

شهر فردا، زیست مردم را دستخوش تغییرات بزرگ می‌کند

نگاهداری با بیان اینکه شهر فردا به‌صورت عینی، سبک و نوع زیست شهروندان را دستخوش تغییرات بزرگی می‌کند، گفت: یقیناً در این سبک‌زندگی، یک شهروند خردمند و بهره‌مند از فناوری بالا، محوریت دارد؛ شهروندی که بهره روی بالاتری از فناوری‌ها در زندگی خود دنبال کرده و مجموعه ارتباطات متعدد و متنوعی را در زیست بوم زندگی خود تجربه می‌کند.

وی با تأکید بر اینکه دسترسی به جریان آزاد اطلاعات در این سبک‌زندگی جایگاه ویژه‌ای دارد، افزود: رقابت‌های بی پایان و هم‌افزایی در خلق ارزش افزوده در شهرها شکل خواهد گرفت به همین دلیل باید برای توسعه کسب و کارهای نوین در شهر آینده، برنامه ریزی داشته‌باشیم.

رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس با اشاره به تغییر مدل حکمرانی در مدیریت شهرهای آینده، گفت: همه این مسائل در حقیقت مقتضیات سبک‌زندگی ما در شهر آینده است که باید مدنظر طراحان قرار گیرد.

وی با اشاره به اینکه در سطح مدیریت و برنامه ریزی کشور نیز تغییراتی در حوزه شهرهای هوشمند رخ می‌دهد، گفت: اکثر کشورهای در حال توسعه، تغییرات مدیریتی به‌سمت استفاده حداکثری از فناوری‌های نوین و افزایش سهم این فناوری‌ها در مدیریت شهرها جهت داده‌اند.

نگاهداری با اشاره به انتقادات و دغدغه‌ها درباره شهرهای هوشمند، گفت: شاید یکی از مهم‌ترین دغدغه‌هایی که درباره شکل گیری شهرهای فردا و شهرهای هوشمند مطرح می‌شود، این است که در طراحی این شهرها، کسب سود و درآمد بیشتر بر تأمین نیازهای مادی و معنوی شهروندان ارجحیت پیدا کند.

وی با بیان اینکه برای رفع این نگرانی‌ها می‌توان از درس آموخته‌های شبکه‌های تعمیم یافته از تجارب شهرهای در مسیر هوشمندسازی، استفاده‌ کرد، افزود: ما می‌توانیم با بهره مندی از شبکه‌ای از ظرفیت‌های بر خط، این تجارب را از همه شهرهای دنیا پایش کنیم.

رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس گفت: دگردیسی‌هایی در الگوی سکونت و کار در شهرهای هوشمند در نقاط مختلف جهان، شبکه آمد و شدها در شهرها و تاب آوری‌های در برابر تغییرات آب و هوایی و سوانح رخ داده است که می‌توان از این تجارب برای تدوین برنامه شهرهای هوشمند کشورمان استفاده کنیم.

وی با بیان اینکه مسئله یابی شهرهای فردا در تدوین برنامه شهرهای هوشمند اهمیت زیادی دارد، افزود: عده‌ای معتقدند که تمرکز صرف روی نوآوری و فناوری، تکافوی تحقق شهرهای فردا را نمی‌دهد.

نگاهداری تصریح‌کرد: اینکه ما تنها به شبکه‌ای تعمیم یافته از تجارب و نوآوری‌ها بسنده کنیم، پاسخ‌گوی نیازهای ما به برنامه ریزی درباره شهرهای هوشمند نخواهد بود.

وی توضیح داد: بیشتر جامعه شناسان این حوزه معتقدند که نقش آفرینی کنش گران فعال در جامعه و تأثیرگذاری افراد مؤثر در بخش‌های مختلف جامعه، در کنار تمرکز و توجه به فناوری‌ها و نوآوری‌ها، یک الزام جدی است. در واقع شهرهای آینده از تلفیق این دو مقوله باید شکل گیرد.

همگرایی بین زیست بوم نوآوری و فناوری اطلاعات

رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس گفت: اگر شهرهای فردا را تحلیل کنیم، به پدیده همگرایی بین فضاهای کالبدی و میدان شهرها با فضای مجازی می‌رسیم و این همگرایی باعث شده زیست بوم نوآوری و فناوری اطلاعات، به‌عنوان پیشران شهرهای آینده معرفی شود.

وی با بیان اینکه در حقیقت همگرا کردن زندگی عینی و کالبدی شهرها با زیست مجازی آنها، امری ضروری است، تأکید کرد: در این مسیر ضرورت دارد که نظام حکمرانی و نظام قانون‌گذاری کشور ما نسبت به چند مقوله حساسیت داشته‌باشد و این مقوله‌ها را در دستور کار خود قرار دهد.

نگاهداری با بیان اینکه باید بتوانیم شیوه‌های افزایش مشارکت مردم و شهروندان را در شهر هوشمند و شهرهای فردا جلب کنیم، افزود: این مشارکت می‌توان در قالب رویکردهای نوین و پذیرش این نوآوری‌های نوین از سوی شهروندان باشد.

وی عنوان کرد: دومین اقدام دولت و مجلس این است که ساختارها و ظرفیت‌های کشور رأی بازبینی کند، دولت باید درباره انواع محدودیت‌ها و تنگناهایی را که می‌تواند مانع شکل گیری شهرهای هوشمند شود، در مجموعه ساختارها و ظرفیت‌های موجود در کشور بازنگری کند.

رییس مرکز پژوهش‌های مجلس، تصریح کرد: ضروری است نظام حکمرانی و قانونگذاری و دولت، شیوه‌های افزایش مشارکت واقعی مردم و نقش‌آفرینی بیشینه شهروندان در روند توسعه شهرهای فردا را با توجه به رویکردهای نوین از یک سو و تنگناهای پیاده‌سازی رویکردهای نوین را در دستور کار قرار دهد و ضمن بهره‌مندی از تجارب جهانی بر تطابق و سازگاری با ارزش‌های بومی شهر اسلامی – ایرانی مورد توجه قرار دهد.

وی با اشاره به اهمیت تصویر سازی از شهر آینده، گفت: خبرگان مطالعات شهری، تصویرسازی از شهر فردا را سنگ‌ بنای آینده پژوهی شهری قرار دهند.

نگاهداری، تاکید کرد: هدف اصلی آینده پژوهان شهری، ترسیم مدنیت و آینده مطلوب براساس ارزش‌های جامعه است.

وی با اشاره به بیانیه گام دوم و توجه آن در خصوص ارائه الگوی ایرانی-اسلامی پیشرفت، گفت: سکونت‌گاه‌های شهری باید نگارگر این تصویر مطلوب در هر دو ساحت مادی و معنوی آن هستند.

رییس مرکز پژوهش‌های مجلس، در پایان تاکید کرد: در این رهگذر، گذار از مشارکت کمینه و تزیینی به مشارکت بیشینه همه شمول، گذار از توجیه‌گری به پاسخگویی، گذار از محدودسازی به بومی سازی، گذار از رویکردهای واکنشی به نوآوری و فناوری و همچنین کنشگری تحولی و پیشرو و فعال، گذار از اثرپذیری به اثرگذاری متقابل، گذار از آسیب‌پذیری و محافظه کاری سنتی در برابر نوآوری به جریان‌سازی مبتنی‌بر بن‌مایه‌‌های سنتی، گذار از نظاره‌گری به آینده پژوهی و آینده سازی اجتناب ناپذیر است.

انتهای پیام

منبع: سیتنا