به گزارش پایگاه خبری جوان خودرو؛
در این گزارش، به طور اجمالی به عدد اکتان، ستان و مشکلات ناشی از استفاده سوخت بی‌کیفیت پرداخته‌ایم. اکتان یک افزودنی در بنزین است که در در طول سال‌ها اشکال مختلفی داشته و آنها شامل سرب، متیل ترشیو بوتیل اتر، بنزن، تولوئن، اتیل بنزن و زایلن (BTEX) و اتانول هستند. از آنجایی که پیامدهای نامطلوب زیست محیطی برای تامین کنندگان اکتان بر پایه سرب و نفت کشف شده است، آنها از منبع سوخت حذف شده یا کاهش یافته‌اند. قابل ذکر است که در بسیاری از کشورهای دنیا، سه نوع بنزین عادی (اکتان 87)، متوسط (اکتان 89) و پرمیوم (اکتان 91 تا 93) عرضه می‌شود.
عدد اکتان و ستان
رتبه‌بندی اکتان که به عنوان عدد اکتان نیز شناخته می‌شود، اندازه‌گیری کیفیت یا عملکرد بنزین را شامل می‌شود. هرچه عدد اکتان بیشتر باشد، بنزین قبل از احتراق در موتور، تراکم و فشار بیشتری از پیستون را تحمل می کند. خودروهای مجهز به پیشرانه‌های مدرن به جهت داشتن تراکم بالا نیز به سوخت‌هایی با درجه اکتان بالا نیاز دارند. البته این درجه بندی در مورد موتورهای دیزلی و گازوئیل متفاوت است. موتورهای دیزلی سوخت را فشرده نمی‌کنند، بلکه هوا را فشرده کرده و سپس سوخت را تزریق می‌کنند. رتبه‌بندی ستان که به عنوان عدد ستان نیز شناخته می‌شود، اندازه‌گیری کیفیت یا عملکرد سوخت دیزل را شامل می‌شود. عدد ستان مشابه درجه اکتان است که به ارزیابی کیفیت احتراق سوخت اختصاص داده می‌شود. همانطور که خودروهای بنزینی با کارایی بالا به سوخت‌هایی با درجه اکتان بالا نیاز دارند، خودروهای دیزلی با عملکرد بالا نیز به سوخت با درجه ستان بالا نیاز دارند.
پیش اشتعال و ناک زدن
در داخل موتور، مخلوط هوا و سوخت توسط شمع مشتعل می‌شود. در حالی که این اتفاق می‌افتد، پیستون نیز به سمت بالا حرکت کرده و مخلوط هوا و سوخت را فشرده می‌کند و همزمان دمای آن را افزایش می‌دهد (زیرا دما با افزایش فشار افزایش می‌یابد).
با سوخت‌هایی که دارای اکتان کمتری هستند، مخلوط هوا و سوخت نیز ممکن است به دلیل این فشرده سازی مشتعل شود. اگر فرایند سوختن بنزین قبل از جرقه زدن شمع صورت بگیرد، سوخت باقیمانده از این اشتعال ناقص باعث چسبیدن بقایای آن به داخل محفظه سوخت می‌شود.
این پیش اشتعال و احتراق ناقص در سیلندر باعث ایجاد ناک شده و در دراز مدت، علاوه بر کاهش طول عمر مفید پیشرانه، هزینه‌های گزافی را بر دست مالک خودرو خواهد گذاشت.
منبع: جوان خودرو