به گزارش خبرنگار سلامت خبرگزاری فارس، تابستان و روزهای گرم آن به نیمه رسیده اما همچنان روزهای داغ و سوزانی که گرما و عرق ریزه و کلافگی و… جملگی حال و هوای خاصی به انسان دست می‌دهد و هر فردی به دنبال راهی برای در امان ماندن از نور خورشید و گرمای حاصل از آن است.
این روزها بازار نوشیدنی‌های خنک و سایه خنک و نسیم طراوت بخش خواهان بسیاری دارد.اما در این میان انجام امور روزانه و بعضا برخی مشاغل بالاجبار راهی جزء در آغوش گرما و نور سوزان خورشید رفتن باقی نمی‌گذارد.
باید بدانیم گرمای هوا شدت تعریق بدن را افزایش داده و سطح آب بدن کاهش پیدا می‌کند. نتیجه این کاهش بیحالی، ضعف و در موارد شدید و حادتر به کما رفتن فرد است. برای جلوگیری از بروز گرمازدگی رعایت نکاتی ساده اما کاربردی می‌تواند از بروز گرمازدگی و تبعات منفی آن جلوگیری کند.
گرمازدگی موقعیتی حادّ و تهدید کننده زندگی است که در این حالت سیستم تنظیم کننده دمای بدن، به دلیل قرار گرفتن طولانی مدت در هوای گرم یا تولید بیش از حدّ گرما در بدن یا وجود هر دو حالت، از کار می‌افتد.
علائم گرمازدگی
علائم گرمازدگی ممکن است به طور ناگهانی یا با گذشت زمان، به خصوص با دوره‌های ورزش طولانی مدت ایجاد شود. علائم و نشانه‌های احتمالی گرمازدگی عبارتند از:
قرمز شدن پوست، تعریق شدید،ضعف،سرگیجه،خستگی،نبض ضعیف و سریع، فشار خون پایین هنگام ایستادن،گرفتگی عضلات،حالت تهوع، سردرد
گرما زدگی چطور به وجود می‌آید؟
ترکیب گرمای بدن با گرمای محیط دمای مرکزی نامیده می‌شود. این به معنی دمای داخلی بدن است.
بدن برای حفظ درجه حرارت مرکزی طبیعی که تقریباً ۹۸.۶ فارنهایت (۳۷ درجه سانتیگراد) است نیاز به دریافت گرما از محیط یا از دست دادن گرما دارد. در صورت بروز مشکل در عدم توانایی بدن در خنک کردن دمای مرکزی خود، گرمازدگی اتفاق می‌افتد.
امین صابری نیا،عضو هیأت علمی طب اورژانس دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی اظهار کرد: به طور کلی در گرمای بیش از 35 تا 38 درجه سانتی گراد باید بیشتر بحث گرمازدگی را مورد توجه قرار دهیم و با راهکارهایی موثر از خودمان مراقبت کنیم.
وی پیشگیری را مقدم بر درمان دانست و توصیه کرد: سعی کنید در تابستان که گرمترین روزهای سال را تجربه می‌کنیم در ساعاتی که هوا خنک تر است مثل صبح زود و یا بعدازظهرها از منزل خارج شوید.
عضو هیأت علمی طب اورژانس دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی ادامه داد: در تابستان و روزهای گرم لباس‌های سفید، سبک و کمی گشاد بپوشید، همچنین از پوشیدن لباسهایی با الیاف مصنوعی اجتناب کنید.
گرمازدگی فوریت پزشکی است
صابری نیا با بیان اینکه گرما زدگی بسته به نوع خفیف یا شدید آن درمان متفاوتی دارد، خاطرنشان کرد: گرمازدگی یک فوریت پزشکی است و اگر کسی دچار گرمازدگی شد باید فورا به نزدیک‌ترین مرکز درمانی منتقل شود.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به اهمیت انجام کمک‌های اولیه در درمان گرمازدگی تاکید کرد: قبل از انتقال بیمار به مراکز درمانی می‌توانید با تعویض لباس‌های فرد و سرد کردن بدن بیمار به او کمک کرد، با استفاده از یک پارچه یا حوله یا اسفنج بدن فرد را با آب سرد خیس کنید، فرد را به مکانی خنک انتقال دهید و ملحفه‌ای خیس دور او بپیچید، بیمار را در معرض باد خنک قرار دهید، می‌توانید روی دست‌ها و پاهای بیمار آب بریزید و همزمان ماساژ دهید و از کرم‌های ضد سوختگی استفاده کنید.
وی گفت: با توجه به اینکه هوای گرم باعث تعریق می‌شود و بدن نمک زیادی را دفع می‌کند، بهتر است برای جایگزینی از آب خالص استفاده نشود.
صابری نیا استفاده از یک نوشیدنی خنک حاوی کمی نمک را به افرادی که در معرض گرمای شدید قرار گرفته‌اند توصیه کرد و افزود: برای این کار می‌توانید مثلاً یک قاشق چایخوری نمک را در یک لیتر آب حل کنید و به مدت یک ساعت کم کم آن را به بیمار بنوشانید، همچنین می‌توانید یک قاشق غذاخوری شکر یا پودر شربت را برای افزایش کالری نوشیدنی به آن اضافه کنید ولی اگر فرد کودک یا سالمند است بهتر است او را به بیمارستان منتقل کنید.
به گفته این متخصص بهتر است اگر چنانچه افراد سالمند در محیط گرم به مدت طولانی قرار داشتند؛ در معرض باد مستقیم پنکه یا کولر قرار بگیرند.
صابری نیا به والدین هشدار داد: هرگز کودکانتان را در اتومبیل تنها نگذارند، دما در اتومبیلی که ساکن در مقابل نور خورشید است به شدت بالا می‌رود و باعث آسیب‌های شدید جسمی به کودکان می‌شود.
وی به افرادی‌که در اثر گرمای شدید سطح هوشیاری خود را از دست داده‌اند توصیه کرد: این افراد حتما باید در اولین فرصت به بیمارستان مراجعه کنند، تا از طریق اقدامات پزشکی درمان شوند.
کاهش سطح هوشیاری و تب بالا عوامل خطر در گرمازدگی
عضو هیأت علمی طب اورژانس دانشگاه از جمله عوامل خطر در ابتلا به گرمازدگی را تب و بالارفتن درجه حرارت بدن و همچنین کاهش سطح هوشیاری ذکر کرد.
صابری نیا با اشاره به اینکه گرما مستقیما روی قلب تاثیری ندارد، خاطرنشان کرد: قلب برای کاهش حرارت داخل بدن باید ضربان خود را افزایش دهد؛ بنابراین این افزایش ضربان قلب می تواند به افرادی مبتلا به بیماری‌هایی مثل تنگی عروق هستند آسیب وارد کند.
وی با بیان اینکه اسهال و مشکلات گوارشی بیماری خاص فصل گرما نیست، توضیح داد: چیزی که باعث اسهال می‌شود استفاده از مواد غذایی فاسد شده ای است که در معرض گرما قرار گرفته اند و در این مواد باکتری رشد کرده است.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در خاتمه توصیه کرد: اگر در معرض گرما قرار گرفتید خاکشیر، تخم شربتی و شربت آب لیمو خنک استفاده کنید، کودکان زیرپنج سال وافراد سالمند را به هیچ عنوان در گرما از منزل خارج نکنید؛ چون حرارت برای این افراد به هیچ وجه قابل تحمل نیست، همچنین در فصل‌های گرم به مناطق گرمسیر سفر نکنید.
پایان پیام/
منبع: فارس