به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس، پایگاه خبری-تحلیلی «العربی الجدید» در گزارشی به تاثیرات منفی طرح تغییرات قضایی و اعتراضات سراسری در سرزمین‌های اشغالی بر سیاست خارجی تل‌آویو پرداخت و نوشت که این شکاف صهیونیست‌ها موجب کاهش نقش و تاثیرگذاری «بنیامین نتانیاهو»، نخست‌وزیر رژیم اشغالگر در توافق‌ها و تحولات منطقه‌ای شده است.
در ابتدای این گزارش آمده است: پیامدهای طرح کابینه نتانیاهو برای محدودکردن قوه قضائیه که هدف آن تغییر شکل رژیم در اسرائیل است، همچنان جامعه و تصمیم‌گیرندگان و شاید مهم‌تر از همه نهادهای نظامی، سرویس‌های امنیتی و اقتصادی را در پرتو شکاف عمیق داخلی به خود مشغول کرده است. با توجه به این پیامدها، در هفته‌های اخیر اخباری درباره تلاش آمریکا برای دستیابی به دو توافق مهم در منطقه افزایش یافته است؛ دو توافقی که با تحولات سیاست داخلی اسرائیل و همچنین تیرگی روابط بین کابینه بنیامین نتانیاهو و دولت آمریکا مرتبط هستند. این دو توافق غیررسمی و اعلام نشده، یکی بین آمریکا و ایران و دیگری تلاش برای دستیابی به توافق بین آمریکا و عربستان سعودی هستند. دومی به طور غیرمستقیم با اسرائیل ارتباط دارد و شامل عادی‌سازی روابط بین عربستان سعودی و اسرائیل، اطمینان از حمایت امنیتی گسترده برای ریاض و تنظیم مجدد روابط آن با پکن است.
توافق با عربستان؛ فرصت از دست رفته‌ی نتانیاهو
العربی الجدید در بخش اول می‌نویسد: هفته گذشته، مرکز عربی برای تحقیقات و مطالعات سیاسی، مقاله‌ای با عنوان «مذاکرات آمریکا برای دستیابی به توافق سه‌جانبه با عربستان سعودی و اسرائیل: پیشینه و محاسبات طرف‌ها» منتشر کرده و نوشت توافق احتمالی برای عادی‌سازی روابط با عربستان سعودی با میراث سیاسی نتانیاهو مرتبط است؛ چرا که او آرزو دارد رهبر اسرائیلی باشد که به ۷۵سال خصومت با اسرائیل پایان می‌دهد. او می‌خواهد پذیرفتن نهایی جهان عرب و اسلام از موجودیت اسرائیل و غصب سرزمین فلسطین را تضمین کند.
در ادامه گزارش آمده است: نتانیاهو معتقد است که عادی‌سازی روابط با عربستان سعودی مانند یک «جایزه بزرگ برای اسرائیل» است و اینکه دستیابی به صلح با جهان عرب، موضوع فلسطین را به یک موضوع حاشیه‌ای در سطح منطقه‌ای، بین‌المللی و محلی تبدیل می‌کند؛ موضوعی که تنها به اسرائیل تعلق دارد و روابط آن را با فلسطینی‌های سرزمین‌های اشغالی در سال ۱۹۶۷ تعیین می‌کند. بر این اساس به نظر می‌رسد نتانیاهو آماده بررسی شرایط عربستان سعودی از جمله امکان دستیابی به راکتور هسته‌ای غیرنظامی و تعدادی از موارد مرتبط با موضوع فلسطین است. «تساحی هنگبی» مشاور امنیت ملی وی، تلاش کرد این موضع را اینگونه مشروعیت بخشد که ده‌ها کشور مانند مصر و امارات پروژه‌های هسته‌ای غیرنظامی را پیش می‌برند.
العربی الجدید در ادامه گزارش داد: نتانیاهو به دلیل کاهش جایگاه داخلی و بحران سیاسی در اسرائیل، به هر شکلی آماده پذیرش درخواست عربستان سعودی برای ایجاد یک پروژه هسته‌ای غیرنظامی است، زیرا او معتقد است که توافق با عربستان سعودی یک راه نجات سیاسی است. همانطور که روزنامه روزنامه «هاآرتص» می‌نویسد توافق با عربستان سعودی تنها راه نجات نتانیاهو از فاجعه‌ای است که خود او ایجاد کرد. با این حال، تلاش و تمایل نتانیاهو برای پذیرش پروژه هسته‌ای غیرنظامی عربستان با موضع مخالف ارتش، نهادهای اطلاعاتی و امنیتی اسرائیل روبه‌رو شد. حتی یائیر لاپید، موضع رهبر مخالفان در کنست که مخالفت خود را با اجازه دادن به عربستان سعودی برای ایجاد یک پروژه هسته‌ای غیرنظامی اعلام کرد. از این منظر، نتانیاهو در معرض اتهاماتی قرار می‌گیرد؛ با یان محتوا که او آماده است به خاطر میراث و حساب‌های شخصی خود «بقای اسرائیل» را به خطر بیاندازد.
در این گزارش به موضوع فلسطین هم اشاره و نوشته شده است: یک مانع دیگری که سد توافق اسرائیل با عربستان سعودی می‌شود، شرط ریاض است که در رسانه‌های آمریکایی گزارش می‌شود. آن شرط هم بررسی موارد مرتبط با موضوع فلسطین از جمله تعهد به عدم الحاق کرانه باختری، توقف شهرک‌سازی، تسهیل تردد مردم فلسطین در کرانه باختری و تلاش برای بهبود شرایط اقتصادی آن‌هاست. پذیرش این شروط از سوی نتانیاهو ممکن است منجر به انحلال و فروپاشی ائتلاف حکومتی راستگرای افراطی او شود؛ که نتانیاهو در شرایط عدم وجود هرگونه امکانی برای جایگزین شدن احزاب میانه‌رو با ائتلاف حاکم، خواهان آن نیست. به همین خطر و در این مورد، به نظر می‌رسد که نتانیاهو عادی‌سازی نسبی و مدیریت روابط نیمه عادی با عربستان سعودی را بدون تبادل سفیر و توافق رسمی ترجیح می‌دهد.
در تحلیل ویژه مرکز تحقیقات امنیت ملی وابسته به دانشگاه تل‌آویو، کارشناسان به این نتیجه رسیدند که با توجه به شرایط و منافع پیچیده و متناقض، امکان دستیابی به توافق سه جانبه بین آمریکا، عربستان سعودی و اسرائیل بسیار اندک است. شرایط و منافع پیچیده‌ای از جمله روابط عربستان سعودی، چین و ایالات متحده، شرایط عربستان در قبال اسرائیل، توانایی نتانیاهو برای تبلیغ توافقی که برای اسرائیل در جامعه اسرائیل و در داخل ائتلاف حکومتی ناخوشایند است. بنابراین، نتانیاهو توانایی خود را برای تحمیل توافقی که با عربستان سعودی می‌خواست به دلیل موقعیت سیاسی ضعیف فعلی خود از دست داد.
نگرانی تل‌آویو از توافق موقت میان آمریکا و ایران
در بخش دوم گزارش العربی الجدید آمده است: هفته‌های گذشته شاهد تحولات دیپلماتیک فعال بین تهران و واشنگتن در رابطه با بحران برنامه هسته‌ای ایران بوده‌ایم. به نظر می‌رسد تلاش‌های دیپلماتیک کنونی محدود به دستیابی به یک توافق موقت یا محدود، بدون بازگشت کامل به توافق ۲۰۱۵، معروف به برنامه جامع اقدام مشترک است؛ اما باز هم اسرائیل را نگران می‌کند.
در ادامه این گزارش درباره توافق با ایران می‌خوانیم: در روزهای اخیر، توافق مبادله زندانیان بین ایران و آمریکا انجام شد و واشنگتن مسدود شدن برخی از وجوه تهران در بانک‌های بین‌المللی را که بالغ بر ده میلیارد دلار بود، لغو کرد. این خبر با واکنش‌های نگران کننده و انتقاد اسرائیل همراه شد. دفتر نخست‌وزیری رژیم صهیونیستی با انتشار بیانیه‌ای ویژه اعلام کرد که «موضع اسرائیل مشخص است، زیرا توافقاتی که زیرساخت‌های هسته‌ای ایران را از بین نمی‌برد، برنامه هسته‌ای آن را متوقف نمی‌کند؛ این توافقات فقط بودجه‌ای برای [تامین اهداف] ایران است».
ظرفیت نتانیاهو برای نفوذ در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی در حال کاهش است
در بخش سوم این گزارش و در اشاره به کاهش نقش نتانیاهو در تحولات جهانی می‌خوانیم: کابینه نتانیاهو تلاش ویژه‌ای برای دستیابی به یک توافق سیاسی با عربستان سعودی از خود نشان داد، حتی اگر این توافق عادی‌سازی مطابق با «توافق ابراهیم» نباشد، تا اسرائیل را به حالت صلح با اکثر کشورهای عربی سوق دهد. این تلاش نتانیاهو دلایلی دارد. دلیل اول این است که نتانیاهو می‌خواهد از توافقی بین ایالات متحده و ایران جلوگیری کند؛ توافقی که به ادعای اسرائیل به منافع تل‌آویو و تلاش ش برای جلوگیری از پیشرفت در پروژه هسته‌ای ایران لطمه می‌زند.
العربی الجدید درباره دلیل دوم تلاش‌های نتانیاهو در این روند نوشت: تلاش‌های اخیر دولت آمریکا و گام‌های یک‌جانبه آن نشان‌دهنده افول روابط بین دولت اسرائیل و دولت آمریکا و کاهش توانایی نتانیاهو و دولت اسرائیل برای مخالفت و فشار بر ایالات متحده است. فشاری که در مورد موضوعاتی همچون ارتقاء توافق با عربستان، محدودکردن مفاد امنیتی آن و جدا کردن موضوع فلسطین از شروط آن و حتی جلوگیری از توافق بد از دیدگاه اسرائیل بین آمریکا و ایران بی‌فایده بود.
این رسانه در ادامه گزارشش درباره تغییر اوضاع سیاسی تل‌آویو و واشنگتن می‌نویسد: در گذشته، نتانیاهو موفق شد دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا را تحت فشار قرار دهد تا توافقی را که برای اسرائیل ناخوشایند است، بین دولت باراک اوباما، رئیس جمهور سابق و ایران، متوقف کند. او همچنین هنگام سفر به آمریکا و سخنرانی در سنا و مجلس نمایندگان، دولت اوباما را تحت فشار قرار داد و فرمول توافق مورد انتظار (در آن زمان) با ایران را رد کرد. او موفق شد بدون هیچ اشاره‌ای به آرمان فلسطین و پایان دادن به اشغالگری، یا هیچ هزینه‌ای در این زمینه و شروط امنیتی دیگر، به توافقات عادی‌سازی با امارات و بحرین دست یابد.
العربی الجدید در بخش پایانی و درباره دگرگونی در نقش و جایگاه سیاسی نتانیاهو نوشت: با این حال، جایگاه امروز نتانیاهو در اسرائیل و در سطح بین‌المللی و حتی در داخل ائتلاف دولتی او در نتیجه طرح محدود کردن قوه قضائیه، اعتراضات گسترده در اسرائیل و وابستگی کامل او به راست‌گرایان افراطی به شدت کاهش یافته است. او دیگر ابزاری برای تحت فشار قرار دادن دولت آمریکا ندارد و در حال حاضر از جایگاه اولین مرد امنیتی که به دنبال نجات اسرائیل از فاجعه دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای، برخوردار نیست. جایگاه او حتی نزد سازمان‌های صهیونیستی آمریکایی، خود دولت آمریکا و کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز کاهش یافته است. اسرائیل کنونی به دلیل کاهش جایگاه نتانیاهو و شکاف‌های عمیق در جامعه اسرائیل، قدرت دستیابی به یک توافق خوب و راحت با عربستان سعودی و جلوگیری از تحول در روابط تهران و واشنگتن را ندارد.
پایان پیام/
منبع: فارس