اگر زخم بستر یا زخم پای دیابتی دارید حتما بخوانید!

در این مطلب به روش های درمان زخم های مزمن می‌پردازیم و شایع ترین آنها یعنی زخم بستر و زخم پای دیابتی را بررسی می کنیم و علل، علائم و درمان هر یک را بیان میکنیم و در انتها نیز پانسمان های نوین زخم را معرفی می کنیم.

زخم های مزمن، زخم های باز هستند که روند بهبودی آن ها به کندی پیش رفته و با گذشت زمان بیش از دو هفته، پیشرفت قابل ملاحظه ای در ترمیم دیده نمی شود. حتی در مواردی زخم شرایط بدتری پیدا می کند و وخیم تر می شود. زخم بستر، زخم دیابتی، زخم های عفونی، زخم های وریدی، زخم سوختگی و زخم های سرطانی از جمله زخم های مزمن اند. دو نوع از رایج ترین این زخم ها، زخم پای دیابتی و زخم بستر هستند. در این مقاله به روش های درمان زخم بستر و زخم پای دیابتی می پردازیم.

زخم پای دیابتی و درمان آن

زخم های دیابتی، بخش زیادی از زخم های مزمن را تشکیل می دهند. این زخم ها بیشتر در پاها به وجود می آیند. بر اساس تحقیقات، حداقل 15 درصد افراد دارای دیابت، در دوره ای از زندگی زخم پای دیابتی را تجربه می کنند. از میان این افراد نیز، 6 درصد دچار زخم های عفونی یا عوارض دیگر شده و نیاز به مراجعه به بیمارستان پیدا می کنند. درمان زخم پای دیابتی نیازمند روش های تخصصی و نظر پزشکان و کارشناسان زخم است. کلینیک های زخم از جمله مراکزی هستند که به طور تخصصی به درمان زخم دیابتی می پردازند.

چه روش هایی برای درمان زخم پای دیابتی انجام می شود؟

روند درمان با توجه به شدت و عمق زخم، ترشحات و اگزودای زخم، محل به وجود آمدن و حتی شرایط جسمی بیمار بستگی دارد. در مورد زخم هایی که دارای عفونت هستند، نیاز به استفاده از داروهای آنتی بیوتیک و مسکن هاست. یکی دیگر از ملزومات درمان، استفاده از پانسمان های تخصصی است. پانسمان های زخم پای دیابتی، هم جنبه‌ی محافظت کننده برای زخم را دارند و هم با فراهم کردن بستر مرطوب و مناسب زخم، از بین بردن عوامل عفونت زا و اعمال موادی برای تشویق به بافت سازی، بهبودی زخم را تسریع می کنند. در مواردی ممکن است به روش هایی چون دبریدمان زخم، جراحی، درمان با فشار منفی، یا درمان با اکسیژن هایپرباریک نیز توسط پزشک تجویز شود.

زخم بستر و درمان آن

یکی دیگر از زخم های مزمن رایج، زخم بستر است. زخم بستر بر اثر آسیب به پوست و بافت زیر جلدی، به دلیل وارد آمدن فشار و اصطکاک ایجاد می شود. به همین دلیل به این نوع زخم، زخم فشاری هم گفته می شود. چنین شرایطی برای افرادی که به دلایلی چون کهولت سن، بیماری، کما، معلولیت، عمل های جراحی یا دلایل دیگر به مدت طولانی در یک محل ساکن هستند به وجود می آید. روش های معالجه، ترکیبی از چندین اقدام هستند که به مرحله ی زخم بستر بستگی دارد. برداشتن فشار از نقطه ی مورد نظر، فیزیوتراپی، دارو درمانی و استفاده از پانسمان های تخصصی از جمله روش های مورد استفاده برای درمان زخم بستر است.

مراحل زخم بستر

پزشکان زخم بستر را بسته به شدت و پیشرفت آن، به 4 درجه تقسیم بندی می کنند. درجه ی اول زخم با قرمزی یا تغییر رنگ پوست، تورم، درد و سوزش همراه است. برای درمان آن، نیاز به تغییر موقعیت بیمار، بهینه سازی شرایط جسمی و سلامتی بیمار و بسته به نظر پزشک معالج، استفاده از کرم ها و پماد های موضعی تجویز می شود. در مرحله ی دوم، زخم نمود بیشتری پیدا کرده و زخم باز، یا تاول دیده می شود. در این مرحله نیز اقدامات شبیه به مرحله ی اول در دستور کار است و درمان آسان است. مرحله ی سوم زخم بستر، زخمی پیشرفته است که ممکن است عفونی شده و حتی بافت های چربی و لایه های زیرین را نیز درگیر کند. مرحله ی چهارم نیز خطرناک ترین مرحله ی زخم بستر است که زخم حتی ممکن است به استخوان ها هم نفوذ کند. در زخم های مرحله ی سوم و چهارم، نیاز به رسیدگی اورژانسی و تخصصی بوده و ممکن است نیاز باشد بیمار در بیمارستان بستری شود.

درمان زخم بستر مرحله 3 و 4

درجه سوم و چهارم زخم بستر، زخم های باز عمیق، عفونی شده یا مستعد عفونت و پیشرفته ای هستند که به لایه های زیرین پوست رسیده اند. درمان زخم بستر در این مراحل شامل صبر و استفاده از روش های ترکیبی است. استفاده از داروهای آنتی بیوتیک، مسکن ها و داروهای تقویتی برای کنترل عفونت و بهبود شرایط بیمار لازم است. زخم به خودی خود باید به طور مستقیم مورد معالجه قرار بگیرد. بدین منظور از داروهای موضعی، یا پانسمان های تخصصی استفاده می شود. روش هایی چون جراحی نیز ممکن است در برخی بیماران لازم باشد.

پانسمان های تخصصی برای درمان زخم های مزمن

پانسمان های مدرن (پانسمان نوین) محیط مناسب برای بستر زخم را فراهم می کنند. در صورتی که زخم دارای اگزودای زیادی باشد، باید از پانسمان های جذب کننده ی اگزودا استفاده شود. این پانسمان ها ضمن جذب ترشحات زخم، رطوبت مناسب برای ترمیم را حفظ می کنند. پانسمان ها، عفونت ها را به اشکال مختلفی چون جذب یا تبخیر خارج می کنند. برخی از انواع پانسمان، چون پانسمان ها بر پایه ترکیبات نقره، با خاصیت آنتی باکتریال به طور مستقیم عوامل عفونت را از بین می برند.

اشکال و مواد سازنده ی پانسمان های نوین بسیار متنوع است. از جمله پانسمان های تخصصی پرکاربرد که برای درمان زخم های مزمن استفاده می شود می توان به موارد زیر اشاره کرد :

پانسمان آلژینات

از پانسمان های آنتی باکتریال است که از جلبک های دریایی ساخته می شود. قدرت جذب بالای این پانسمان و خواص ضد باکتری آن سبب می شود برای زخم های دارای ترشح و عفونی مفید باشد. انواع مختلفی از پانسمان آلژینات با ترکیب های مختلف چون نقره دار، کلسیم، سدیم، عسل و… وجود دارد.

پانسمان هیدروکلوئید

این پانسمان ترشحات زخم را به یک ژل تبدیل می کند و رطوبت مناسب برای بستر زخم را نیز فراهم می کند. اما این پانسمان برای زخم ها با اگزودا و عفونت های شدید مناسب نیست.

پانسمان هیدروژل

پانسمان بر پایه ی آب و مواد پلیمری است که ترشحات زخم را در ساختار ژل مانند خود نگه می دارد.

پانسمان فیلم

لایه های پلیمری با ضخامت های مختلف است که در برابر نفوذ آب، مایعات و باکتری ها مقاوم، اما در برابر بخار آب و اکسیژن نفوذپذیر است.

پانسمان فوم

پانسمان های ساخته شده بر پایه ی پلی یورتان اند که نیمه تراوا بوده و دارای لایه ی بیرونی ضد آب هستند.

پانسمان های عسل، پانسمان کربن، پانسمان های سوپر جاذب و بسیاری دیگر از انواع پانسمان های نوین برای درمان زخم های مزمن و عفونی استفاده می شوند.

انتخاب پانسمان زخم مناسب

انتخاب نوع پانسمان مناسب برای درمان زخم بستر و درمان زخم پای دیابتی، به زخم شما بستگی داشته و باید تحت نظر متخصصان انجام شود. بسته به شرایط، ممکن است برخی پانسمان ها برای زخم شما مناسب نباشند، بنابراین، حتما با پزشک خود یا متخصصان زخم مشورت کنید.

برای دریافت مشاوره و انتخاب پانسمان زخم، می توانید با متخصصان و کارشناسان در پارساطب تماس بگیرید. هم چنین می توانید انواع پانسمان زخم را نیز از فروشگاه اینترنتی پارساطب، خریداری کنید.

منبع: خبرآنلاین