زیر و بم توزیع درآمد در 1401
آمار های رسمی نشان می دهد سهم هفت دهک ابتدایی از هزینه کل کشور در سال 1401 نسبت به سال 1400 افزایش یافته، این درحالیست که سهم سه دهک ثروتمند هشتم، نهم و دهم کاهشی بوده است.
به گزارش اکوایران، بنا به گزارش منتشر شده مرکز آمار از توزیع درآمد ، ضریب جینی از 0.3938 در سال 1400 به 0.3877 در سال گذشته رسیده است. این آمار نشان می دهد وضعیت توزیع درآمد در کشور در سال گذشته کمی بهبود پیدا کرده است. بعد از اجرای سیاست حذف ارز ترجیحی در اردیبهشت ماه سال گذشته، یارانه ای به مبلغ 300 و 400 هزار تومان به مردم پرداخت شد. همین امر نیز موجب بهبود نسبی توزیع درامد در کشور شده است. اساسا پرداخت یارانه نقدی باعث کاهش ضریب جینی می‌شود و تجربه گذشته ایران نیز این امر را تایید میکند. البته پرداخت یارانه یک تنفس مصنوعی بوده و به مرور با بروز تورم اثر آن از بین خواهد رفت.
ضریب جینی نشان دهنده چیست؟
در اقتصاد شاخص های مختلفی برای اندازه گیری میزان نابرابری درآمدی وجود دارد که یکی از معروف ترین و رایج ترین آن ها ضریب جینی است. این ضریب عددی بین صفر و یک است، هرچه این عدد به صفر نزدیک تر باشد به معنی نابرابری کمتر و هرچه به یک نزدیک تر باشد به معنی نابرابری بیشتر است. نکته ای مهم در مورد ضریب این است که برخی گمان می کنند کاهش این ضریب و نزدیک تر شدن آن به صفر به معنی بهبود فقر در جامعه است، اما چنین نیست بلکه ضریب جینی تنها گویای میزان اختلاف طبقات جامعه از نظر درآمدی بوده و کاهش آن لزوما به معنی کاهش فقر نیست. به بیان ساده تر ممکن است همراه با فقیر تر شدن جامعه ضریب جینی کاهش یابد و اصطلاحا مردم در فقر با هم برابر تر شوند.
همچنین ممکن است نحوه توزیع درآمد بین دهک ها و اقشار مختلف جامعه تغییر کند، اما ضریب جینی تغییر نکند. از آن جایی که ضریب جینی ار طریق یک محاسبه هندسی به دست می آید، این امکان وجود دارد که موقعیت دهک ها و خانوار به طوری جا به جا شود که تغییری در عدد ضریب دیده نشود.
سهم دهک ها فقیر صعودی شد
سهم دهک دهک اول که فقیر ترین دهک جامعه به حساب می آید از هزینه کل کشور در سال گذشته 2.34 درصد بوده، این در حالیست که سهم دهک دهم از هزینه کل 30.13 درصد بوده است. به بیان ساده تر ثروتمندترین دهک جامعه نزدیک به 13 برابر فقیر ترین دهک جامعه در سال گذشته هزینه کرده است.
همچنین دهک نهم که پردرامدترین دهک جامعه بعد از دهک دهم به حساب می آید، سهمش از هزینه کل در سال گذشته حدود 16.1 درصد بوده است. به عبارت دیگر 20 درصد ثروتمند جامعه نزدیک به نیمی از هزینه کل جامعه را در اختیار دارند. البته سهم دهک نهم و دهم از هزینه کل در سال 1401 کمی کاهش یافته و وضعیت توزیع درآمد نسبت به 1400 کمی بهتر شده است.
بررسی ها نشان می دهه سهم هیچ کدام از هفت دهک اول از هزینه کل در سال گذشته به 10 درصد نمی رسد. همچنین سهم 3 دهک اول که فقیرترین افراد کشور ار تشکیل می دهند از هزینه کل در سال گذشته حدود 10 درصد بوده است.
به طور کلی می توان گفت با وجود اینکه سهم دهک های فقیر و کم درآمد از حجم اقتصاد ایران بسیار پایین است، اما سهم دهک های فقیر از هزینه کل در سال 1401 در مقایسه با سال 1400 بیشتر شده، به گونه ای که سهم دهک های اول تا هفتم از هزینه کل افزایشی و سهم دهک های هشتم، نهم و دهم کاهشی بوده است.
در همین رابطه:
- زندگی ثروتمندان روستایی 16 برابر فقرا خرج دارد
- اولین آمار از ضریب جینی 1401؛ یارانه‌ها نابرابری را کاهش داد؟
- کاهش سهم ثروتمندان از هزینه کل در ایران
منبع: اکوایران