بیوک علی‌مرادلو *
صنعت خودرو در سطح جهان یکی از موضوعات مهم سیاسی، اجتماعی و اقتصادی است، به‌طوری که رشد یا رکود این صنعت همیشه همگام با رشد و یا رکود شاخص های اقتصاد جهانی بوده است. در ایران نیز این صنعت بیشترین توجهات اقتصادی سیاسی و اجتماعی را به خود معطوف داشته است. بنابراین باتوجه به اهمیت این صنعت به بررسی صنعت خودرو ایران و جهان می‌پردازیم.
کل درآمد صنعت خودرو در جهان 3هزار میلیارد دلار است که 3درصد سهم GDP جهان را به خود اختصاص داده است و حدود 60 میلیون نفر در این صنعت در جهان اشتغال مستقیم و غیرمستقیم دارند.
همچنین این صنعت حدود 750 میلیارد دلار برای کشورها و دولت‌ها درآمدزایی دارد که رتبه اول درآمدزایی دولت هاست و به عنوان لوکوموتیو اقتصاد به شمار می‌رود؛ درواقع خودروسازی پیشران 60 صنعت دیگر است. علاوه‌بر این ها صنعت خودرو در جهان با 1250 میلیارد دلار رتبه اول تجارت جهانی را به خود اختصاص داده است.
رتبه ایران در تعداد تولید خودرو در دنیا در سال 2019 بیستم بود که در حال حاضر عدد شانزدهم دنیا را به خود اختصاص داده است. این در حالی است که چین با یک فاصله معنی‌داری در این صنعت از سایر کشورها پیشی گرفته است و عملا در بازارهای جهانی نقش خودروهای چینی هم به لحاظ تیراژ تولید و هم به لحاظ تکنولوژی بسیار پررنگ‌تر شده است.
در سال 2021 صادرات صنایع مختلف دنیا 710.4 میلیارد دلار بوده که 40.4 نیز به قطعات خودروها و 141.1 میلیارد دلار نیز به کامیون ها و وسایل نقلیه سنگین اختصاص داشته است. ما اگر صنعت خودرو را به‌عنوان یک کشور در نظر بگیریم با این عدد و ارقام این صنعت، ششمین اقتصاد دنیا به حساب می آید.
در صنعت خودرو جهانی حدود 60 میلیون نفر مشغول به فعالیت هستند که 17درصد از این افراد اشتغال مستقیم در خودروسازی و قطعات دارند و حدود 83 درصد نیز به صورت غیرمستقیم در صنایع بالادستی و فعالیت‌های پایین‌دستی این صنعت مشغول به فعالیت هستند. اگر اشتغال مستقیم و غیرمستقیم را در نظر بگیریم حدود 5درصد اشتغال صنعتی در جهان وابسته به این صنعت است.
در این صنعت حدود 800 هزار نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم در حال فعالیت هستند که 12درصد سهم از ارزش افزوده در این صنعت ایجاد می‌شود. درحال‌حاضر ایران در رتبه 16 خودروسازی دنیا قرار دارد و تقاضای واقعی خودرو حدود یک‌میلیون دستگاه در سال است که البته ظرفیت ایجادشده در تولید صنعت خودرو در سال 2.2میلیون دستگاه است.
منبع: دنیای خودرو