موضع گیج کننده آفریقای جنوبی
سورپرایز هم‌تیمی شگفت‌انگیز پوتین؛ بازی خطرناک با معادن مرموز؟
اکوایران: برای بسیاری از ناظران، موضع آفریقای جنوبی در مورد جنگ روسیه در اوکراین گیج کننده است.
به گزارش اکوایران،آفریقای جنوبی با اخذ سیاست عدم‌تعهد و بی‌طرفی در قبایل جنگ روسیه علیه اوکراین، دچار بحران‌های داخلی بسیار شده است. اتفاقات و رویکردهای اخیر آفریقای جنوبی مانند رای ممتنع در سازمان ملل برای محکومیت روسیه، ارسال تسلیحات به روسیه و… روابط ایالات متحده و اروپا با آفریقای جنوبی را تیره کرده است.
آفریقای جنوبی هم‌تیمی روسیه یا رقیب آن
به نوشته سی‌ان‌ان، برای بسیاری از ناظران، موضع آفریقای جنوبی در مورد جنگ روسیه علیه اوکراین گیج کننده است. در حالی که کشور خود را «غیر متعهد» می‌داند، دیپلمات‌های غربی و کارشناسان سیاست به مجموعه‌ای از اقدامات اشاره می‌کنند که به گفته آنها خلاف آن را ثابت می‌کند. از این دست اقدامات می‌توان به دادن رای ممتنع به محکومیت روسیه در سازمان ملل، میزبانی از تمرین‌های نظامی مشترک با نیروی دریایی روسیه، انتقاد مکرر و علنی از ایالات متحده، و حتی بارگیری سلاح و مهمات در یک کشتی باری تحریم شده روسیه اشاره کرد.
در هفته گذشته، با وجود دوری رهبران افریقای جنوبی از روسیه، سیریل رامافوزا ، رئیس‌جمهور آفریقای جنوبی به همراه وزرای کلیدی در نشست روسیه و آفریقا در سن پترزبورگ شرکت کرد.
حزب حاکم کنگره ملی آفریقا (ANC) در آفریقای جنوبی دارای پیوندهای تاریخی با اتحاد جماهیر شوروی سابق است. بحث اصلی در مورد پول و روابط تجاری و کمک‌هاب ایالات متحده و اتحادیه اروپا با آفریقای جنوبی است. این کمک‌ها بسیار بیشتر از سهم ناچیز فدراسیون روسیه است.
بنابراین، چرا آفریقای جنوبی این رابطه مهم را به خطر می اندازد؟ بازرسان غیرانتفاعی در مرکز روزنامه نگاری تحقیقی آما بونگان و فعالان ضد فساد در مکانی غیرعادی مثل صحرای کالاهاری به دنبال پاسخ هستند.
یک رابطه پرسود
در منطقه‌ای دورافتاده معدن منگنزی وجود دارد که برای ساخت آهن و فولاد ضروری است. معادن متحد منگنز کالاهاری (UMK) که این یکی از آنهاست، بسیار سودآور است و این شرکت با ویکتور وکسلبرگ الیگارش تحریم شده روسیه، متحد کلیدی ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، پیوندهای مالی نزدیکی دارد.
یکی دیگر از بازیگران اصلی در معادن -هلدینگ خانه صدراعظم (CHH) – یک شرکت هلدینگ مرتبط با کنگره ملی آفریقا است. سال‌ها، خانه صدراعظم ارتباط خود با حزب را پنهان میکرد، اما پس از گزارش‌های تحقیقاتی گسترده توسط روزنامه میل و گاردین و سایر رسانه‌ها در آفریقای جنوبی، این شرکت این پیوندها را در سال 2021، زمانی که احزاب سیاسی ملزم به شروع ساختن حزب بزرگ شدند، تأیید کرد. مدیر عامل آن، موگوپودی موکوئنا در بیانیه‌ای به سی‌ان‌ان گفت که خانه صدراعظم یک جبهه حمایت مالی برای کنگره ملی آفریقا نیست، بلکه برای کمک به افراد یا نهادهای محروم از لحاظ تاریخی آفریقای جنوبی ایجاد شده است. موکوئنا همچنین رئیس هیئت مدیره گروه معدن معادن متحد منگنز کالاهاری است.
در سال‌های اخیر، حزب حاکم از چالش‌های مالی خود خجالت زده بوده است، و در برخی مواقع برای پرداخت حقوق کارکنان خود در مقر نمادین خود در مرکز شهر ژوهانسبورگ تلاش می‌کند. بر اساس سوابق در دسترس عموم، این بزرگترین کمک کننده به حزب در سال های اخیر است. اگر کمک های خانه صدراعظم را اضافه کنید، کمک های مالی از سال 2021 به حداقل 2.9 میلیون دلار می رسد. در بیانیه ای که به سی‌ان‌ان ارائه شد، معادن متحد منگنز کالاهاری گفت که کمک های مالی آن فوق العاده بوده است.
مانند بسیاری از دموکراسی‌های بین‌المللی، از جمله ایالات متحده، چارچوب قانونی آفریقای جنوبی به افراد و سازمان‌های خصوصی اجازه می‌دهد تا کمک‌های شفاف به احزاب سیاسی بدهند. کمک های مالی معادن متحد منگنز کالاهاری از همه لحاظ با قوانین ملی مطابقت دارد.
بازی خطرناک
اما در کشوری که مرز بین کنگره ملی آفریقا و دولت در بهترین حالت مبهم است، بسیاری نگران هستند که سیاست خارجی آفریقای جنوبی در قبال روسیه تحت تأثیر این ارتباط قرار گیرد.
کرم سینگ، مدیر اجرایی دیده بان فساد، یک گروه غیرانتفاعی با نفوذ ضد فساد ، گفت: من فکر می کنم نگرانی فزاینده ای وجود دارد که پول خارجی که منشا روسی دارد وارد خزانه‌های آفریقای جنوبی می‌شود. این می‌تواند کاملاً بر نحوه موضع آفریقای جنوبی در مورد سیاست‌های خاص تأثیر بگذارد.
کنگره ملی آفریقا علیرغم تلاش های متعدد طی چند هفته، با مصاحبه با سی ان ان موافقت نکرد یا بیانیه‌ای در پاسخ به اتهامات خاص ارائه شده به آن ارائه کرد. اما کمک‌ها و پیوندهای بین خانه صدراعظم و کنگره ملی آفریقا، وکسلبرگ ، و معادن متحد منگنز کالاهاری ، رهبران مخالف و ناظران روسیه را دچار مشکل کرده است.
استیون گروزد ، تحلیلگر روسیه و آفریقا در مؤسسه امور بین‌الملل آفریقای جنوبی، می‌گوید: من فکر می‌کنم آفریقای جنوبی در اینجا بازی خطرناکی را انجام می‌دهد و در واقع سیاستمداران حزب سیاسی، گنگره آفریقای جنوبی را بر نیازهای شهروندان مقدم می‌دارند، زیرا ارتباط تنگاتنگ با روسیه در شرایطی که ریسک‌ها بسیار زیاد است، منطقی نیست. وی افزود: ایالات متحده برای مدت طولانی با آفریقای جنوبی به خوبی رفتار میکرد تا ارتباطات به خطر نیوفتد. اما در ماه‌های اخیر رویکرد آمریکا تغییر کرده است. در ماه مه، روبن بریگیتی دوم ، سفیر ایالات متحده در آفریقای جنوبی ، علناً از دولت و کنگره ملی آفریقا به دلیل موضع آنها در قبال روسیه انتقاد کرد. او در مصاحبه ای با رسانه های محلی مطرح کرد که اطلاعات نشان می دهد دولت آفریقای جنوبی در دسامبر گذشته با یک کشتی باری تحریم شده به روسیه سلاح ارسال کرده است. مقامات بارگیری رد کرده اند، اما این ادعا اکنون در معرض تحقیق دولت آفریقای جنوبی است.
اما بریجیتی – سفیر ایالات متحده در آفریقای جنوبی – با انتقاد مداوم کنگره آفریقای جنوبی با ایالات متحده و نگرش آن نسبت به حمله روسیه به اوکراین مخالفت کرد. او گفت: «این موضوع مربوط به جهت گیری سیاسی حزب حاکم یک کشور و معنای آن به عنوان حزبی است که مسئول استقرار مقامات ارشد دولتی در دولت آفریقای جنوبی است.
موکوئنا ، مدیر عامل خانه صدراعظم، به سی‌ان‌ان گفت: این شرکت در سیاست‌های کنگره آفریقای جنوبی نظری ندارد و سیاست های کنگره آفریقای جنوبی به حزب بستگی دارد. او همچنین وجود هرگونه تضاد منافع را رد کرد. وی افزود که کمک های این شرکت به کنگره آفریقای جنوبی شفاف و بدون قید و شرط بوده است.
در همین حال، حضور رامافوسا و دیگر رهبران آفریقایی در نشست سن پترزبورگ این هفته بر اهمیت روسیه برای این قاره و شکست قدرت های غربی در انزوای پوتین تاکید می کند. دولت آفریقای جنوبی مدعی است که سیاست «عدم تعهد» این است و این بهترین سیاست برای کشور و چشم‌انداز بلندمدت مذاکرات بین روسیه و اوکراین است. انتقاد باعث ناراحتی قدرت‌های غربی شده است، اما به نظر می‌رسد که پوتین در نشست مهم کشورهای بریکس در ژوهانسبورگ در ماه آینده حضور نخواهد داشت.
اگر رئیس جمهور روسیه تصمیم به آمدن می گرفت، با توجه به اینکه دیوان کیفری بین المللی حکمی برای دستگیری پوتین به اتهام جنایات جنگی دارد، پایبندی آفریقای جنوبی به دادگاه کیفری بین المللی (ICC) مورد ازمایش قرار میگرفت.
پیوندهای دیرینه
ارتباط بین آفریقای جنوبی و وکسلبرگ موضوعی جدید نیست. تصاویر آرشیو نشان می دهد که او در سال 2006 در یک انجمن تجاری در کیپ تاون حضور داشت و اسناد توافق نامه را با پوتین امضا می کرد.
وزارت خزانه داری آمریکا ،وکسلبرگ را در سال 2018 و دوباره در سال 2022 به دلیل حمایت از حمله روسیه به اوکراین ،تحریم کرد. پس از آغاز تهاجم تمام عیار به اوکراین، مقامات اسپانیایی و FBI قایق بادبانی 90 میلیون دلاری او به نام تانگو را در جزیره مایورکا اسپانیا توقیف کردند. اما با وجود تحریم های غرب، بر اساس سوابق تجاری موجود در قبرس، وکسلبرگ همچنان سهام قابل توجهی در معادن متحد منگنز کالاهاری دارد.
رنووا درباره دخالت و نفوذ احتمالی وکسلبرگ در سیاست آفریقای جنوبی گفت:«فرض هرگونه نفوذ رنووا بی اساس است. مطلقاً هیچ تأثیری بر کنگره آفریقای جنوبی وجود ندارد و هیچ تضاد منافعی نیز نیست.
شرکت‌های غیرآمریکایی اغلب می‌توانند با کاهش سهام یک فرد تحریم‌شده در یک تجارت به کمتر از ۵۰ درصد و با انتقال دارایی‌های خود به یک ساختار مورد اعتماد، از تحریم‌ها جلوگیری کنند. وکسلبرگ و معادن متحد منگنز کالاهاری هر دو این سیاست را پیاده کردند و احتمالاً پیامدهای کنش‌های دولت ایالات متحده را کاهش داده‌اند. معادن متحد منگنز کالاهاری در بیانیه خود به سی‌ان‌ان گفت: سرمایه گذاران قدیمی کاملاً حق دارند از منافع تجاری خود در یک شرکت خصوصی دفاع کنند.
این ادعاها ممکن است برای کاهش نگرانی مردم آفریقای جنوبی یا رسانه های آنها در مورد پیامدهای احتمالی سیاست این کشور در قبال روسیه کافی نباشد. سرمایه گذاری را به خطر می اندازد، تجارت را به خطر می اندازد، مشاغل را به خطر می اندازد، رشد اقتصادی را به خطر می اندازد، ارز را به خطر می اندازد، خطر انزوا را به همراه خواهد داشت من فکر می کنم که چیزهای زیادی در خطر است.
در همین رابطه:
- فرصت طلایی برای تهران؛ زمین بازی تحریم‌ها عوض می‌شود؟
- جت‌های روسی رفیق نیمه‌راه ایران شدند؛ کارشکنی تل‌آویو در کار بود؟
- کی‌یف دندان اژدها را می‌کشد؛ ضدحملات موفقیت‌آمیز اوکراین در متصرفات روسیه
منبع: اکوایران